Bạc hà là một loại gia vị làm thuốc phổ biến ở Việt Nam. Với mùi
vị đặc trưng và hàng loạt tác dụng lợi tiêu hoá, kháng khuẩn, thông
mũi mát họng, trừ cảm mạo; vị thuốc này được ứng dụng vào nhiều lĩnh
vực ngoài y khoa như sản xuất kẹo, tinh dầu, dung dịch khử trùng…
Bạc hà có tên khoa học là Mentha arvensis L., thuộc họ Hoa môi
(Lamiaceace). Loài cây này được dùng để tạo ra nhiều vị thuốc khác
nhau.
Bạc hà: Toàn bộ bộ phận trên mặt đất tươi hay phơi âm can (phơi bóng
râm) của cây.
Bạc hà diệp: Là lá tươi, phơi hay sấy khô của cây bạc hà
Tinh dầu bạc hà: là dầu cất từ cây này
Menthol (mentola) hay bạc hà năo: Là chất đặc trắng, chiết từ tinh
dầu bạc hà.
Menthol và tinh dầu được ứng dụng rộng răi trong điều chế thuốc ngậm
ho, kem đánh răng, dầu hoặc cao xoa bóp…
Tác dụng dược lư của vị thuốc
Bạc hà gây cảm giác tê mát tại chỗ.
Tinh dầu bạc hà và mentola bốc hơi nhanh gây cảm giác mát, tê tại
chỗ. Có thể dùng trong trường hợp đau dây thần kinh. Tác dụng sát
trùng mạnh giảm triệu chứng ngứa của một số bệnh ngoài da.
Bạc hà uống với liều nhỏ có thể gây hưng phấn, xúc tiến bài tiết mồ
hôi, giảm thấp nhiệt độ cơ thể. Dùng với liều cao có tác dụng kích
thích tuỷ sống, gây tê liệt phản xạ, và ngăn sự lên men quá mức b́nh
thường trong ruột.
Một nghiên cứu được đăng trên Tạp chí Quốc tế về Thần kinh học cho
biết, loại trà bạc hà có thể cải thiện sự tập trung v́ mùi hương từ
tinh dầu này kích thích trung tâm bộ nhớ của năo được gọi là hồi hải
mă.
Công dụng và một số bài thuốc
Bạc hà là vị thuốc có mùi thơm đặc trưng.
Theo y học cổ truyền, bạc hà là vị thuốc có mùi hương rất đặc trưng;
vị cay, tính mát; quy kinh Phế, Can; được xếp trong nhóm thuốc giải
biểu. Tác dụng tán phong nhiệt, làm ra mồ hôi, giảm uất, chữa đau
bụng, bụng đầy, ăn không tiêu.
1. Pḥng cảm cúm
Bạc hà, Tô diệp, Hoắc hương, mỗi thứ 8g. Sắc lửa to nhanh với 300
ml, chia làm 2 lần uống trong ngày. Uống liên tục trong 3 ngày.
2. Chữa cảm mạo (đau nhức đầu, sốt cao, ít hoặc không ra mồ hôi)
Bạc hà diệp 6g, Kinh giới 6g, Bạch chỉ 4g, Pḥng phong 5g, Hành hoa
6g. Nước đun sôi đổ thang thuốc vào, hăm trong 20 phút, sau đó uống
khi thuốc đang nóng.
3. Tăng tiết mật, kích thích tiêu hoá
Dùng trong trường hợp ăn uống không tiêu, lợm họng buồn nôn, ợ chua,
đau bụng, đi tả. Lấy 20g bạc hà hoặc bạc hà diệp hăm với 200 ml nước
sôi khoảng 15 phút, cứ cách 3 giờ uống 1 lần, đến khi thấy triệu
chứng cải thiện th́ uống 3 lần/ngày cho tới khi khỏi.
4. Trị ho, thông mũi, giảm tắc nghẽn
Tinh dầu bạc hà được dùng như một loại thuốc thông mũi, giảm đau
họng.
Có thể dùng độc vị Bạc hà hăm uống như trà, hoặc hoà tinh dầu bạc hà
theo hướng dẫn của nhà sản xuất để dùng. Trà bạc hà có lợi ích nhất
định do tinh dầu của nó là một loại thuốc giúp thông mũi. Vị thuốc
này có thêm tác dụng giảm đau tự nhiên nếu bạn bị viêm xoang liên
quan đến dị ứng và cảm lạnh. Trà bạc hà ấm cũng có thể giúp làm dịu
cơn đau họng, giảm kích ứng từ đó giảm ho.
5. Tác dụng sát khuẩn
Lá tươi giă nát băng vào vết bỏng nhỏ hoặc mụn nhọt để chống nhiễm
khuẩn và lên da non. Ngoài ra, c̣n có thể dùng nước sắc bạc hà hoặc
tinh dầu bạc hà để súc miệng giúp sát khuẩn răng lợi.
Theo một số nghiên cứu, tinh dầu bạc hà c̣n có tác dụng như một chất
giăn cơ, từ đó giảm mức độ căng thẳng và lo âu. Hơn nữa, chất
menthol trong bạc hà đóng vai tṛ giúp cơ thể thư giăn tâm trí,
người sử dụng có thể dễ dàng đi vào giấc ngủ ngon hơn.
Mẹo vặt hàng ngày
Giữ giày màu trắng
luôn mới và sạch sẽ
18 lư do tuyệt vời
để ăn dưa leo
Vái lạy
Phải làm ǵ khi
gặp sự cố hỏa hoạn?
5 tuyệt chiêu trên điện thoại của bạn
Giấy nhôm - Aluminum foil
Bữa ăn tối
Có thể các bạn chưa
biết?
Diệt gián tận gốc
bằng.... bia
4 động tác đơn
giản pḥng chống đột quỵ...
Bạc hà – Vị
thuốc kháng khuẩn tự nhiên, lợi tiêu hoá
Dùng dấu hỏi - ngă
Tự cứu mạng ḿnh
Thăng Long -
Tốt cho sức kḥe
Dùng dấu hỏi - ngă
Cách đơn giản
để đuổi gián, muỗi, kiến...
Mẹo nhỏ
rất hay
Bài thơ dạy chữa
bệnh ...
Mẹo vặt về cell phone
Mẹo vặt trong bếp với hành tây
Cách
thoát hiểm khi xe hơi rơi xuống nước
Khử mùi hôi trong
nhà
16 mẹo hay với kem
đánh răng
Gừng + dấm = Tác
dụng chữa bệnh thần kỳ
13 mẹo vặt dùng trong nhà
4 Things you might not have
known about your Cell Phone
Mẹo hay từ cà chua...
Thần dược Aspirin: bảy
công dụng mới bất ngờ
Cách nấu ḿ gói
Làm ǵ khi điện
thoại bị rơi vào nước?
Những mẹo vặt hữu
ích mà bạn nên biết
24 mẹo hay trị
bệnh từ nhà bếp
Công dụng của giấm
Mẹo vặt Y Khoa
Mẹo vặt dành riêng cho
các ông/bà nội trợ
Chữa chảy nước mũi...
Mẹo luộc gà
ngon, mềm, không nát
Vài điều thú vị về
Dưa Leo
Dịch cân
kinh biến người yếu thành khỏe
10 mẹo vặt nấu ăn hữu
ích
Cách trị kính xe bị mờ do
mưa và sương mù
Công dụng bất ngờ của nước
dừa
Giấm...
Chứng đau cổ họng
Điều nên biết về Cellular
Phone
Danh tặc
Bí quyết mua xăng
Làm sao để thoát chết khi kẹt chân
ga
Cách trừ Gián đơn giản và rẻ tiền
Có nên uống nước
trước khi đi ngủ?
Lợi ích đi bộ
10 sở thích sống
trường thọ
Chữa phỏng bằng ḷng
trứng trắng
Tắm âm dương
Fabric softener
Mẹo nhỏ, tác dụng lớn
The Miracle that is WD40
Trừ muỗi rẻ tiền và hiệu
nghiệm
Bồn rửa mặt ... bị kẹt