Đại-Dương
Trung Đông từ ngàn xưa thường nằm trong tay bạo chúa hoặc giáo chủ,
hoặc các đế quốc. Dân chúng h́nh như chẳng ảnh hưởng ǵ tới số phận
của đất nước và dân tộc nên chiến tranh triền miên do các thế lực
tranh giành quyền thống trị.
Đầu thế kỷ thứ 21, phải kể đến cuộc phiêu lưu mạo hiểm của nhị vị
Tổng thống George W. Bush và Barack Obama.
Tổng thống George W. Bush vác cờ dân chủ ngao du Trung Đông từ năm
2003 đến 2011, đặc biệt chủ động trong cuộc Chiến tranh Iraq làm
thiệt mạng khoảng 500,000 người, kể cả thường dân và tiêu tốn hơn
1,000 tỉ USD. Kết quả, các quốc gia Trung Đông chỉ có “nền dân chủ
nửa vời” tạo điều kiện cho Tổ chức Khủng bố al-Qaeda hồi sinh.
Tổng thống Barack Obama, từng chỉ trích cuộc xâm lăng Iraq, vội vă
rút quân khỏi Iraq trước thời hạn theo Thoả thuận kư giữa Hoa Kỳ và
Iraq để theo đuổi đường lối “điều đ́nh chính trị” mà suốt hai nhiệm
kỳ đă làm thiệt mạng 500,000 ở Syria. Tổng thống Obama giao cho
Ngoại trưởng Hillary Clinton toàn quyền điều động lực lượng quân sự,
ngoại giao tại Iraq và Trung Đông với kết quả một Đại sứ của Hoa Kỳ
tại Lybia bị ISIS sát hại v́ Chính quyền Obama không can thiệp kịp
thời.
Ngoại trưởng Clinton dành nhiều thời gian thuyết phục các dân tộc
Trung Đông nổi dậy tạo nên Mùa Xuân Á Rập làm sụp đổ nhiều chính phủ
Shia cũng như Sunni, trở thành hỗn loạn. ISIS nương theo đà này để
phát triển lực lượng và củng cố vị thế lănh đạo.
Al-Qaeda từ 700 tay súng vào năm 2007 thành 40,000 với tên ISIS gần
như sắp hạ bệ Chính phủ thân Iran của Tổng thống Bashar al-Assad,
làm náo loạn Syria. ISIS tiến như chẻ tre, xoá sổ 4 sư đoàn thiện
chiến nhất của Iraq, chiếm 3 thành phố lớn và quan trong của Iraq,
đe doạ trực tiếp Thủ đô Baghdad. ISIS kiểm soát hơn 2/3 lănh thổ
Syria, đe doạ sự tồn tại của Tổng thống Bashar al-Assad.
Tổng thống Obama tin vào “miệng lưỡi Tô Tần” để giải quyết cuộc xung
đột thế kỷ Israel-Palestine và hoà giải giữa Iran và Khối Sunni tại
Trung Đông. Tuy nhiên, Obama tỏ ra yếu đuối trước tính cách quyết
đoán của Tổng thống Vladimir Putin nên mất dần ảnh hưởng vào “Chính
sách Trung Đông” của cặp Obama-Clinton đă hoàn toàn phá sản vào năm
2016.
Trong khi tranh cử năm 2016, ứng viên Tổng thống Donald Trump đă
kích kịch liệt cuộc chiến Iraq và tính do dự, nhút nhác của Obama đă
đưa Mỹ sa lầy. Hai nhiệm kỳ Tổng thống Obama đă làm chết 500,000 dân
Trung Đông. Di sản của Obama là một Trung Đông hổn độn. Đầu tiên,
Obama kêu gọi thay đổi chế độ. Năm 2012, Obama vũ trang cho phiến
quân, nhưng, họ lại mang vũ khí đi theo Al-Qaeda làm cho Hoa Kỳ nay
ủng hộ, mai buộc tội các nhóm phiến quân là khủng bố. Giải pháp
chính trị đă chuyển sang cho Nga-Thổ Nhĩ Kỳ-Iran-Assad.
Ông Trump chủ trương rút quân chính quy khỏi Trung Đông, nhưng, tiếp
tục cuộc chiến chống ISIS bằng chiến tranh kỹ thuật cao phối hợp với
lực lượng đặc biệt Mỹ nên chỉ một số ít binh sĩ, phương tiện chiến
tranh đă giúp Iraq tái chiếm các thành phố và vùng lănh thổ đă mất.
Trump đánh bại ISIS, kể cả xoá bỏ Thủ đô Raqqa của Nhà nước Hồi giáo
(IS) trong ṿng hơn 2 năm với chi phí thấp chưa từng thấy; củng cố
và tăng cường mối quan hệ đồng minh với Israel và Á rập Saudi nhằm
ngăn chặn tham vọng của Iran và Nga. Mỹ trao lại quyền quyết định số
phận cho các dân tộc Trung Đông.
Dư luận Mỹ chỉ trích dữ dội quyết định rút quân khỏi khu người Kurd
ở Bắc Syria của Tổng thống Trump. Thực tế, Trump lừa ISIS để tiêu
diệt Thủ lănh Mohammad Baghdadi và ngay sau đó điều động xe tăng từ
Iraq lên trấn đóng hai giếng dầu ở Deir ez-Zor để khỏi bị cáo buộc
có liên hệ tới cuộc biểu t́nh chống chính phủ Mahdi thân Iran. Như
thế, Syria không thể làm chủ giếng dầu và Hoa Kỳ tiếp tục giúp người
Kurd, từng hợp tác với Hoa Kỳ kết liễu số phận của Vương quốc Hồi
giáo tự xưng. Hoa Kỳ cũng gửi 3,000 quân đến giúp Arab Saudi pḥng
thủ hoả tiễn từ Iran.
Trump đồng ư cho Thổ Nhĩ Kỳ lập vành đai ở Bắc Syria để vừa bảo vệ
một đồng minh NATO vừa xây khu tị nạn cho dân Trung Đông và Bắc Phi
không phải mạo hiểm tràn ngập Châu Âu. V́ thế, những chỉ trích ban
đầu đă lắng dịu. Liên Âu nên cám ơn Tổng thống Donald Trump.
T́nh h́nh Trung Đông tương đối lắng dịu sau khi Donald Trump làm chủ
Toà Bạch Ốc. Tuy nhiên, vấn đề Palestine vẫn chưa được giải quyết do
vướng mắc của Tổ chức Hamas do Tehran trợ. Các vụ tấn công giữa
Israel và Hamas đă tiếp diễn, nhưng, c̣n trong ṿng kiểm soát. Chờ
kết quả cuộc bầu cử sắp tới của Palestine nhằm hợp nhất Hamas và
Fatah mới được Cố vấn Jared Kushner, con rễ của Tổng thống Trump
thúc đẩy.
Nhưng, các dân tộc ở Trung Đông ngày càng ư thức rơ ràng: (1) Hoa Kỳ
sẽ không bảo vệ họ vô-điều-kiện mà để cho các dân tộc đó tự dàn xếp
số phận và mối tương quan lẫn nhau. (2) Hoa Kỳ chỉ bảo vệ đồng minh
nào mang lại lợi ích cho Hoa Kỳ. (3) Hoa Kỳ không cho phép Iran
thống trị Trung Đông bằng cách phối hợp sức mạnh giữa Israel và các
quốc gia Hồi giáo Sunni. (4) Người dân phải có quyền quyết định
chính sách.
Baghdad và 9 tỉnh Miền Nam do ḍng Shiite cai quản đă phải chịu đựng
các cuộc biểu t́nh rầm rộ phản đối Thủ tướng Abdul Mahdi thân Iran
kể từ 1 tháng 10-2019 cùng các yêu sách chống tham nhũng, thất
nghiệp, thiếu các dịch vụ căn bản hàng ngày; đ̣i tổ chức bầu cử sớm,
giới chính trị phải ra đi, Nhưng, Mahdi chỉ đồng ư cải tổ mà không
bầu cử sớm.
Đă có 300 người chết và 15,000 bị Mahdi giam giữ buộc Đại giáo chủ
ḍng Shiite, Ali Al-Sistani phải lên tiếng trong buổi lễ cầu nguyện
vào ngày Thứ Sáu mới nhất: “Ai đang cầm quyền mà tŕ hoăn cải cách
chỉ là ảo tưởng v́ hậu quả của các vụ chống đối không giống như
trước. Hăy cẩn thận”.
Lănh đạo Tối cao Iran, Ali Khamenei đ̣i chấm dứt các cuộc biểu t́nh
ở Iraq và Lebanon, hàm ư cho phép Tư lệnh Lực lượng Vệ binh Cách
mạng Iran thi hành làm cho Al-Sistani tức giận.
Cuộc chiến Israel-Hamas lại bùng nổ có thể ảnh hưởng xấu tới cuộc
bầu cử sắp tới của Palestine.
Tổng thống Iran, Hassan Rouhani tăng giá xăng dầu lên gấp đôi làm
cho dân trong hơn 12 thị trấn xuống đường chống đối, riêng Thủ đô
Tehran đă có 87,000 người tham gia trở thành bạo động với hơn 1,000
người bị bắt và khoảng 100 ngân hàng bị đốt cháy, đốt h́nh Khamenei.
Iran có trữ lượng dầu hoả đứng hạng tư trên thế giới đă bị giá dầu
thấp khiến cho 80 triệu dân Iran thấy tiền dành dụm bị bốc hơn, kiếm
việc làm quá khó, đồng Rial bị sụp đổ làm cho tương lai mờ mịt.
Nga hăm hở nhảy vào Trung Đông có thể kéo theo Trung Cộng sẽ dữ
nhiều, lành ít.
Tuy các quốc gia Trung Đông vẫn thuộc mô h́nh chính trị độc tài,
nhưng, hoàn toàn khác hẵn với Nga và Trung Cộng nên họ rất khó hoà
đồng trong cuộc sống, đặc biệt với thường dân cương quyết bảo vệ
truyền thống tôn giáo và chủng tộc.
Trung Cộng đàn áp quyết liệt Hồi giáo ở Tân Cương, Phật giáo ở Tây
Tạng như một hồi chuông báo động đối với Đạo Hồi Trung Đông và toàn
thế giới.
Hoa Kỳ vẫn giữ các đồng minh chiến lược và các kho dầu hoả quan
trọng mà không phải va chạm với mô h́nh chính trị ở Trung Đông.
Sau Đệ nhị Thế chiến, Hoa Kỳ không chiếm một tấc đất của bất cứ nước
nào, kể cả ở Trung Đông. Trái lại, Trung Cộng và Nga đă cướp đất của
các nhược tiểu và tiếp tục lăm le xâm lấn làm sao người dân Trung
Đông có thể tin.
Dù muốn hay không, các dân tộc Trung Đông cũng phải dựa vào Hoa Kỳ
để bảo vệ quốc gia.
Đại-Dương
Tại sao người ủng hộ TT Trump không...?
|
Chính khách nổi
bật nhất trong năm
Lăo quái
thay đổi hay phá bỉnh
Sự sụp đổ của Trung Cộng
Triển vọng
đối tác chiến lược Việt-Mỹ
Chuyện cái lon bia
Sự điên rồ của
bọn Dân Chủ
Xin đừng bắn sau
lưng
Buttigieg, ngôi
sao mới
Pamela Karlan, đại
trí thức mất dạy
Cuồng điên chống
Trump
Âm mưu đảo chánh
Thân phận con
người
Sự thật về Thích Trí Quang qua biển động miền trung
Trung Đông đang
lột xác
CHXHCN Cali và “The Vietnam War”
Đánh bùn sang ao
Tin điều tra đàn hặc
Giấc ngủ
Quẩn quanh sự đời
8
Quẩn quanh sự đời
6
& 7
Quẩn quanh sự đời
5
V́ sao chính
trị Mỹ tiến bộ nhất thế giới?
Mừng đảng....
Đồng hương...
Cập nhật bầu cử
Sài G̣n - Hà Nội
Giao thiệp
Xâm lăng văn hóa
Quà mừng cắt mạng
Hiểm họa TC với người Việt và Donald Trump
Tin vắn tuần qua September 14 – 2019
Kinh tế ăn xin
Thái
Thanh người mà ai cũng mắc nợ
Nh́n lại biến cố đau thương 11 tháng 9 - 2001
Mỹ dùng thuế
quan đánh Trung Cộng
Quyền lợi, quyền lực
Thư viết cho
những thằng ngu
Gởi cháu Hoàng Kiều
Thư giởi bác Hoàng Kiều
Mặt trái, mặt thật
Chuyên tu, tại chức
Mèo vờn chuột
Kẻ thù trong
hàng ngũ chúng ta
VIP
Tự ti mặc cảm
Câu chuyện Batimore
vc ngang nhiên
Liêm sỉ
Donald
Trump - Quyền biến khó lường
Bởi đâu
Thương chi Phạm
Quỳnh
TT
Trump - 5 cuộc chiến định vị lại nước Mỹ...
Donald John Trump - Ông là ai ?
Trung thành hay phản
bội
Trả thù hèn hạ
Thương chiến
Thương phế binh
Tụi
bây chờ ở người lính VNCH điều ǵ nữa?
Cháy nhà ra mặt
chuột
Đ̣i quyền b́nh đẳng
Cuộc chiến Mueller leo thang
Toàn xă hội rặt
kẻ nói láo
CHXHCN Cali và “The
Vietnam War”
Khinh bỉ
Nói phét thành thần
Nghĩa tử là nghĩa tận
Lời phân trần
của "hàng" tướng Dương Văn Minh
Jane "phản chiến"
Tên Việt
kiều phản động
Vô ơn
Tội lăng quên
Dân Chủ - Cộng Hoà
Tháng Tư nói
chuyện ‘giải phóng’
Đảng dân chủ mới
Donald Trump - Ông là ai?
Những khó khăn
của VN hiện nay
Bắt tay
Xi, Micron đă thấy một nguy Tàu chưa?
Ông tân bộ trưởng Tư
Pháp
Hồ Chí Minh, Thiên
Thần hay Ác Quỷ?
Chuyện ông Trâm
Khó khăn của
Việt Nam
Bức tường, xây hay
không?
Cướp có chính danh
Cường địch trước
mặt...
Thay đổi hay là chết
Đảng dân chủ đa dạng
hay bát nháo?
Đàn áp người Duy Ngô
Nhĩ
Tận cùng của sự tàn nhẫn
Năm Heo nói chuyện
Heo/Lợn
Tập đoàn bán nước
Điểm tin năm qua
Đàn áp tự do dân chủ
Chiến lược toàn cầu hóa
Có danh dự đâu mà yêu
cầu người ta “đảm bảo”