BỆNH “NÓI DAI, NÓI DÀI, NÓI DỞ, NÓI DÔ DIÊN.”

Chu Tất Tiến.

Trước hết, xin thưa với bà con cô bác rằng căn bệnh này, hình như mới phát từ ngày phe ta gồng gánh di cư, di tản sang xứ người, chứ hổng thấy trước “bẩy mươi lăm.” Hồi đó, nếu tui mà nhớ không lầm, thì tất cả các thuyết trình viên, diễn giả, người có cơ hội phát biểu điều chi đó với công chúng, đều là những người có chuẩn bị về điều mình sẽ “phát”, hoặc viết ra giấy, hoặc ứng khẩu, hoặc thuộc lòng, đều nói vừa phải, ngắn gọn. Mà nếu có nói nhiều, cũng đâu ra đó, hổng giống như thời đại bây giờ, mà có người gọi là “thời đại nổ sảng”, nghĩa là chỗ nào cũng thấy tiếng nổ, nổ lẹt tẹt ở trong các đám cưới, nổ tưng bừng trong các buổi văn nghệ, họp mặt, hoặc nổ rung trời chuyển đất trên .. Nét! Đó là điều đau khổ cho công chúng, những người đến nghe, mà không ai dám nói ra được, đành ngậm ngùi hát nho nhỏ cho mình nghe: “Có những niềm riêng, một đời dấu kín”, vì nói ra, là đụng chạm, là mất lòng, mất bạn, có khi mất tổ chức luôn! Nói ra thì đôi khi một sớm một chiều, đang là bạn bỗng biến thành kẻ thù, mà thù sâu hơn biển, thù dai hơn thù Cộng Sản nữa, vì có vài trường hợp, một khi ghét nhau thì tìm cách chụp mũ cho nhau, nói xấu nhau sau lưng, nghĩa là tìm đủ mọi cách để cho “kẻ thù” mình bị tiêu diệt!
Thiệt là ngộ nhe! Một buổi đẹp trời, người viết bèn làm một cuộc đi tìm hiểu căn nguyên của cái bệnh “Nói dài, nói dai, nói dở, nói dô diên” này (mà có người gọi là bệnh Tứ Dê!) này bằng cách đến thăm Thầy Tư Bôn Sa.
Tới nhà thầy Tư Bôn Sa ở gần Thủ Đô Tị Nạn, mà nhiều người gọi là “chốn gió tanh, mưa máu”, thấy thầy đang cầm vòi đứng tưới cây kiểng trước nhà, bèn cất tiếng chào:
-Chào thầy Tư! Sao thầy không sợ bị “tích kẹt” hả? Luật Cali cấm tưới cây ban ngày mà?
Thầy Tư không thèm quay sang, mà thủng thẳng trả lời (cái bệnh tửng tửng này của nhiều người Bôn Sa cũng mắc lắm! Trả lời người ta mà ngoảnh mặt đi!):
-Sợ cái đách gì! Người Việt mình “năm bờ oăn” mà!
-Cha chả! Thầy Tư ngon thiệt nha! Nói mà không sợ thụt lưỡi?
Thầy Tư lúc đó mới quay lại:
-Mầy không thấy trên Net, có người viết gọi Tổng Thống là “thằng mọi đen” thì sao? Gọi bà Hillary là “con mụ”…Ngồi ở quán cà phê Phúc Lộc Thọ, mày không thấy thiên hạ gọi “thằng Bút bố, thằng Bút con”.. sao! Đại sứ cũng là thằng tuốt luốt! Dân Việt mình ngon lắm mà!
-À, cái điều này, tui chịu thua! Tui hổng dám! Tui sợ nói ra thì chính mình mất giá trị, thiên hạ đánh giá mình là ..! Thôi, tui hổng dám phê bình thêm, sợ bị trúng vài cái nón cối.. Tui vốn nhát gan..
-Vậy thì mầy dám làm gì? Cái gì cũng sợ!
-Tui hổng dám làm chi hết, cứ Mũ Ni che tai là sống dài dài.. Nhưng mà hôm nay, tui muốn hỏi thầy một chiện! Tại sao người mình lại mắc bệnh Tứ Dê, nghĩa là “nói dai, nói dài, nói dở, nói dô diên”?
Thầy Tư lúc đó mới thả cái vòi của ổng xuống đất, nhìn tui:
-Ha! Mầy hỏi ngộ! Cái bệnh này đâu phải một sớm một chiều! Từ hồi lẫm lận. Tao từng này tuổi đầu, đi họp bao nhiêu lần, nghe quá chừng chừng, đôi khi vừa nghe vừa muốn khóc luôn!
-Trời! Diễn giả chi mà tài ba quá mạng! Làm cho thầy khóc được thì thiệt tài nha!
-Hổng phải! Mầy lộn rồi! Tao khóc là vì thương cho văn hóa Việt mình bị ảnh hưởng nơi xứ người vì mấy cha nói dài nói dở đó. Cũng vì mấy cha thích nói, làm cho thiên hạ bị dị ứng, hễ cứ nghe nói đến có cuộc nói chuyện chi đó, thì bà con cười hì và nằm lăn ra giường, mở Tivi lên coi! Riết rồi hổng có ai đi nghe nói chuyện văn chương, chính trị nữa, thì lúc ấy tương lai mình còn đâu? Hễ mà nhận được thiệp mời, thông báo có nói chuyện, có diễn giả là người ta giật mình, sợ toát mồ hôi. Miễn cưỡng lắm, vì bạn bè thân thiết hay vì có thực đơn ăn uống Free, thì người ta đi nghe. Nửa chừng, ăn no bụng rồi thì đứng dậy đi về!
-Như vậy, lỗi tại ai? Tại cả diễn giả hay tại người nghe?
-Ha! Mầy nói ngộ nữa! Nếu diễn giả mà nói hay, thì người ta, cho dù không có ăn uống, cũng ở lại đến phút chót. Mầy không nhớ hồi xưa có ba bậc Thầy nói chuyện như giông bão, nói cả hai tiếng đồng hồ mà người nghe không nhúc nhích.
-Ai mà hay vậy, Thầy?
-Thì thứ nhất là Giáo Sư Nguyễn Ngọc Huy nè, ổng nói đủ thứ chuyện trên trời dưới đất, mà cả toàn bộ khán giả cứ im như thóc. Cha Nguyễn Văn Vàng là Giáo Sư thỉnh giảng ở nhiều Đại Học miền Nam Việt Nam, nói chuyện có duyên, người ta cười ồ ồ, cười xong lại im lặng. Còn Học Giả Hoàng Xuân Việt nói khô khan hơn cha Vàng nhưng kiến thức ông thì vô song, và ông nói với cả tâm hồn muốn chia xẻ của mình, nên thiên hạ mê mệt. Còn bây giờ, đố mầy kiếm ra được người nào đáng làm học trò mấy vị này?
-Cha chả! Hay quá! Còn bây giờ thì tại làm sao mà có vụ nói nhiều mà không ai nghe?
-Thì.. thiệt ra, đó là tâm lý ẩn ức của người mình. Bị Cộng Sản cấm nói một thời gian dài, nên ức, bây giờ gặp dịp thì xả xú bắp. Ngoài ra, còn điều thứ hai là phương tiện bây giờ dồi dào quá, ai cũng có thể tổ chức một buổi nói chuyện được, cứ bỏ tiền ra thuê địa điểm, rồi nhờ báo chí, đài, Tivi thông báo rồi chờ người ta tới.. là xong. Nếu có ẩm thực và văn nghệ phụ diễn thì thiên hạ sẽ đến đông hơn là chỉ nói xuông. Người nào là diễn giả, là MC thì được nêu tên trên báo, thế là ai cũng thích, cũng ham nói để nổi danh. Mà cái micro nó có bùa ngải, nên người nào yếu bóng vía mà ham nổi thì bị dính tay vào đó, gỡ không ra.. Rồi cứ thế mà phát.. không cần biết người ta có nghe mình nói gì.. Có nhiều khi, tao thấy ở dưới ồn như cái chợ, mà ông hay bà “phát” kia cứ tỉnh bơ như ruồi, nói lia lịa, nói phun bọt mép…
-Theo Thầy thấy, đặc điểm nào tệ nhất mà nổi nhất?
-Đó là khoe cái tôi to tổ bố ra cho người ta vỗ tay. Giới thiệu chính mình hay giới thiệu người khách cũng nói dài dòng, như đọc tiểu sử để đi xin việc vậy. Có vị lại lên khoe cả chức tước, con cái mình nữa. Một bà kia mỗi khi giới thiệu đến nhân vật nào nổi danh, thì khoe cả liên hệ của mình với người ta. Thí dụ như: “Giáo Sư Tiến Sĩ X, mà trước đây tôi có dịp làm quen trong buổi tiệc trà .. là một người thông thái đặc biệt, ông từng giữ chức Chủ Tịch này.. nọ..” Có lần tao bỏ về ngay sau khi bà MC kể lể về sự thành công của giới trẻ, nhân tiện kể luôn sự thành công của con mình là bác sĩ, nha sĩ.. gì đó. Chán nhất là nhiều ông hứng khởi, đọc nguyên bài thơ dài để tặng khán giả.. Có ông lại thích ngân nga, kéo dài giọng ra cho ra vẻ quan trọng những điều chả có gì là quan trọng… Một ông lão trên bẩy bó, nổi hứng lên kể chuyện tiếu lâm lấy vợ nhỏ và đêm động phòng.. Diễu dở và vô duyên, không thấy ai cười thì cười hinh hích một mình rồi đi xuống! Tội nghiệp cho một vị quân nhân kia, khi được mời lên nói về cuốn sách của một thi sĩ cùng tù, thì luôn tiện kể luôn quá khứ oai hùng của mình từng dự bao trận đánh.. dài dòng quá, khán giả lục tục bỏ về hết một nửa. Có ông đang đọc bài viết sẵn, bỗng ngưng lại, ứng khẩu thêm vài câu chuyện về đời tư của ông có liên hệ đến đề tài…Bực nữa là mấy mạng MC cứ tung hứng, khen nhau, người này tuyệt vời, kẻ kia tuyệt luân.. Giới thiệu có một diễn giả mà mất 4,5 phút, rồi tự cười hí hí! Mệt lắm, mày ơi! Có bà ca sĩ mỗi lần lên biểu diễn hát đều trình diễn nói luôn: nói trước, nói sau..Chán lắm!
-Vậy thì theo thầy Tư, làm thế nào để tạo lại không khí văn học cho các buổi nói chuyện?
-Dễ ợt! Thứ nhất là bỏ cái Tôi của mình đi! Thứ hai là chuẩn bị sẵn, viết ra giấy nếu không thể thuộc những gì mình nói. Thứ ba là tóm gọn lại cho đâu vào đấy, bỏ chi tiết lòng thòng đi. Thứ tư là nên nhớ rằng, người ta đến nghe mình nói là vì sự quen biết, tò mò muốn tìm hiểu vấn đề, hoặc muốn ủng hộ bạn bè, hoặc muốn nghe hát chi đó.. chứ không ai thực sự cần thiết phải nghe. Do đó, nếu nói hay thì người ta chăm chú nghe, nói dở thì họ quay ngang nói chuyện, ngáp, vung tay múa chân với người bên cạnh, hoặc .. bỏ về… Cho dù có tặng đồ ăn ngon, nhưng trong lòng người bỏ về vẫn muốn hục hặc, gây hấn, nói lời bực bội, chê trách..
-Nói như Thầy thì dễ quá! Ai cũng làm được! Mà không hiểu sao lại chẳng ai làm như thể?
Thầy Tư ngủng ngoẳng đi vào, chỉ nói với lại:
-Mầy quên cái bệnh trầm kha, bệnh “Nổ” của thiên hạ sao?

Chu tất Tiến.

 

BÌNH LUẬN

Tản mạn cuối năm  
Hình ảnh đáng ghi nhớ trong năm 
Miệng kẻ sang có gang có thép 
Hiến dâng máu ! 
Xướng xa vô loài
Khinh bỉ
Học làm người
Cái Hộ Chiếu/Thông Hành
Thất bại hay thành công
Ngân hàng quân đội
Nói chuyện với Hà Sĩ Phu
Trái khoáy cuộc đời 
Một chế độ hèn hạ 
Chữ với nghĩa 
Cơm với cá…  
Tuyên bố đầy tính sáng tạo
Chưa hết đu dây
Còn có tình người không? 
Cả tin hay nghi ngờ 
Ca sĩ hải ngoại... Những kẻ bán linh hồn xho quỷ
Sợ hay không sợ trung quốc
Gây hấn!
Lại nói về lá cờ
Trớ trêu của lịch sử
Các anh, một chính phủ khốn nạn!
Xin cám ơn Tổng Thống Obama
Nổ
Nước mắt cá sấu 
Bánh mì Ai Cập, cá Việt Nam, khát vọng con người 
Trách niệm về đâu 
Mặc cảm dốt nát
Đâu là sự thật ?
Bệnh Nổ Ở Mỹ Rất Thịnh Hành?  
Gần 2 triệu người đã hy sinh cho cuộc chiến, vì mục đích gì?  
Văn hóa "Giả Vờ"  
Tổng Thống Donald J. Trump ?
Mừng mùa Xuân dân chủ!
Tâm lý chính trị
Bắt Ls Nguyễn Văn Đài là hành động tuyệt vọng của CS
Chuyện gì cũng chấm hết !
Dốt như chuyện tu, Ngu như tại chức
Bài học nặng ký
Không thể tha thứ được
Em bé và những viên sỏi
Bệnh "nói dai, nói dài, nói dở, nói dô diên"
Rường cột nước nhà
Rỗng tuêch rỗng toác
Vẫn chuyện xe cán chó
Hai cái bãy nguy nhiểm của "Nhớ rừng"
Giá trị của VNCH
30 Tháng Tư, cô nghệ sĩ Kim Chi dứt khoát
Còn gì xấu hổ hơn nữa?
Vì sao Do Thái không dám không kích Iran?
Ông "cha" Trịnh tuấn Hoàng
Nói KHÔNG Với Cộng Sản!
Những sự thật cần phải biết  về VNCH  
Đập "bình" phải đập cái bình... phong! 
Thăm dân cho biết sự tình 
Cái giá của Tự Do 
Con chuột và cái bình  
Đàn bò vào thành phố 
Tranh quyền đoạt lợi
Làm từ thiện - Nên hay không
Thôi rồi... 
Chuyện biển đông 
Quả đại pháo cuối cùng  
Biển Đông dậy sống  
Vụ HD 981: Việt Nam xem xét quan hệ chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ
Thư trả lời một bạn Du Học Sinh....
Gửi các anh Quân Nhân QLVNCH đang ảo tưởng
Tổ Quốc muốn ta phải kiên cường
Đừng mắc mưu bọn Việt cộng....
Việt Cộng – Việt Cộng  
Một âm mưu thâm độc của Việt Cộng 
Họ là “ngụy”, ta là gì?  
Việt cộng hóa
Kinh nghiệm tạo ra kinh nghiệm
Những sự thật cần phải biết
Giọt nước mắt cho quê hương
Võ Thị Thắng và Nguyễn Phương Uyên, bóng tối và ánh sáng
Muốn Việt Cộng sớm sụp đổ
Tổ Quốc Việt Nam - Còn hay đã mất?
Ðồng chí Ếch dốt chính tả
Đứng chàng hảng 
Thời sinh viên ở Sài Gòn  
Hãy nói trước ngày chết  
Chuyện cái sổ hưu
Thật giả, giả thật
Bất an
Nhận định về cuộc bầu cử Tổng Thống Mỹ 2012
Thế hệ của tôi – một thế hệ vứt đi
Người CS - Cộng sinh hay ký sinh
Miền Nam sau 37 năm dưới chế độ CS
Lẳng lặng mà xem...
Chủ nghĩa tư bàn và chủ nghĩa tư bản đỏ
Không có gí quý hơn độc lập con c...
Bản án chế độ cộng sản VN
Phản hồi về bài báo "Hành động lố bịch" trên báo QĐ...
Thân phận một tù nhân chính trị VN bi quên lãng
Hơi ấm non sông
Mẹ kiếp: Đứa nào bán nước?
Thêm lần nhắc nhớ
Hào khí Việt Nam – Đáp lời Sông Núi!  
Nhân ngày Quân Lực 19 tháng 6...  
Hai câu chuyện phụ nữ Việt Nam
Tương lai nào cho đảng cộng sản VN?
Anh hùng dân tộc
Thiên tài đảng ta
Ngọc ở trong nhà
Bãi nhiệm và bất tín nhiệm
Ngày phán xét sẽ đến
Thân phận "cử tri" và "Đại biểu Nhân dân" ở Việt Nam
Sức mạnh của Cộng Đồng người Việt Quốc Gia hải ngoại  
Giữa Đạo và Đời
Tiên lãng - Chuyện không đơn giãn
Triệu con tim, còn triệu khối kiêu hùng
Độc quyền đẻ ra đặc quyền
Những viên Đạn Hợp Âm
Đảng là tên đầy tớ phản phúc!
Cơn bão lốc
Kẻ thù nguy hiểm chính là thành phần đánh phá cộng đồng
Xuân quê hương
Nhân quyền trong rừng luật
Nhận lầm đồng hương
Vô tôn giáo
Bạo lực của cường quyền: Xưa và Nay
Nhân quyền trong rừng luật
Những người "vọng quốc"
Chó sói gởi chân
Làm thế nào để giành lại tự do?
Thử cho biết
Tin nhà nước !
Thế chân hạc mới tại Á Châu
Thời anh hùng
Đỗ Thị Minh Hạnh - Giọt nước hay mảnh thuỷ tinh
Tuyển dụng nhân tài
Nghề bán nước
Đạp vào mặt lịch sử
Cái giá của độc lập và tự do
Thêm một chiến sĩ đấu tranh bị cầm tù
Thằng dân
Người lính VNCH & vành khăn tang Tổ Quốc
Nhận định tình hình đất nước hiện nay
Núm ruột quê hương
Dép râu và nón cối của bộ đội Việt Cộng
Khủng bố: Xưa và nay
Lại viết về nổi bất hạnh của QLVNCH
Bài học 30 tháng 4
36 năm Quốc hận nghĩ về tâm trạng của tù nhân chính trị
Những ngộ nhận lịch sử
36 năm Quốc hận tôi nghĩ gì?
Nhớ lại nỗi bất hạnh của QLVNCH
Quốc gia thua để thắng, cộng sản thắng để thua
Chiến sĩ VNCH được giải ngũ chưa?
Người lính VNCH
Sáng mắt ra chưa?
Trí tức thổ tả
Giã từ Thiện và bệnh Mù Loà
Triển vọng chiến thắng công sản của người Quốc Gia
Tôi là ai?
Xuống đường
Nằm Vùng? Ai? Ở Ðâu?  
Lộn xộn tiếng Việt thời giao lưu văn hóa ở Việt Nam
Mậu Thân, Anh còn nhớ hay đã quên ?
Thiên đàng XHCN
Từ Tunisia, qua Yemen, đến Ai Cập, bao giờ đến công sản Việt Nam ?
Đàn cá trong ao bác Hồ và những con chó của Pavlov
Tòm tem...
Thư gửi Nguyễn Đắc Xuân
Về chuyện “trong sáng hóa” tiếng Việt...
Tự điển
Văn hoá và con người
Chuyến xe buýt và khúc hát người lính mù  
Vài suy nghĩ về biểu tình chống văn hóa vận tại Melbourne
Những kẻ thầy đời
Nhạc lính
Tin và không tin trong xã hội VN
Khi bài hát trở về
Từ buổi chiều trên nghĩa địa Hàng Dương
Lòng dân đang chuyển ?
Tứ Bất Tận - Tứ Bất Năng
Lê Thị Công Nhân
Nhìn lại đống rác lịch sử đánh Mỹ cứu nước của csvn
34 năm sau, họ là ai ?
Nhìn Tây Tạng thấy Việt Nam
Chuyện đời...
Đặc công văn hoá miền Nam
Bài viết từ một người SG
Thư ngỏ gửi những người trí thức mê sảng...
Tội nghiệp đất nước tôi
Thời thế mới, đấu tranh mới...
Bao giờ dân Việt trở thành thiểu số trên chính quê hương mình
Nói với các con tôi
Phiên phiến tuổi già
Hành vi nhỏ... dã tâm lớn
Gà trống và cáo
Xin đừng lãng quên nhà dân chủ trẻ Lê Trí Tuệ
Thảm trạng người Việt tỵ nạn tại Cam-bốt
Sao anh nỡ đành quên
Thế hệ già hải ngoại nên nhìn lại
Khiếp nhược: Nhục và hèn
Tiếng nói từ Mộ Đức
Từ tiếng súng Trần Văn Bé Tư
Ca rao thời đại hcm
Những vần thơ chui
Lê Thị Công Nhân - Người con cưng của ...
Cũng bởi thằng dân ngu
Chống VC hay TC?
Cái Làn và cái L...
Trông thấy vậy mà không phải vậy
Thèm
Hãy vất bỏ khối nặng của tính ác và sự xấu
Chọn lựa
Còn cờ đỏ sao vàng thì...
Đừng mãi lợi dụng "nỗi đau da cam"...
Lạ và nhạy cảm
Chân dung người vợ lính
Việt Nam lâm nguy
Giòng sông Bến Hải vẫn còn
Giáo dục VN, tội ác băng hoại xã hội
34 năm nhìn lại cuộc chiến chống csVN
Nay anh, mai tôi
Chiến dịch hoa hồng đỏ của csVN
Đêm nhớ về anh
Nhớ Võ Hoàng
Cái miệng
Từ Lê Văn Thinh đến Nguyễn Cung Thương
Chuyện phải viết
Vất chanh bỏ vỏ
Tổ Quốc - Danh Dự - Trách Nhiệm
Mối nhục của một quốc gia
Lá Cờ
Mơ ước của tôi
Chim hạc và chó săn
Tường trình 10 điểm, Đạo đạt lên LHQ
NK Đặng Thuỳ Trâm - Sản phẩm dối trá ...
Tóm tắt một số tội ác cs VN
Sự thực về cái gọi là "Đại thắng mùa Xuân
Bọn cs sợ quan thầy ...
Xin hãy cứu lấy Tổ Quốc
Tâm tình gửi đến anh chị CQN QLVNCH
Đỉnh cao cháy rụi
Mậu Thân, anh còn nhớ hay đã quên
Cảnh giác âm mưu "tẩy nảo" của Casula Powerhouse
Bệnh "dại" của người Việt
Chuyện Nguyễn Thái Hoàng
Niềm kiêu hãnh của người Việt
Chiến dịch "tháng Tư đen"
Tổng phản công nghị quyết 36
Kép độc cứu nguy
Thăm nom và săn sóc nhau lúc còn sống
Giặc từ thiện
Tiền nhân...
Những ám ảnh khó tẩy xóa
Tính hay quên của người Việt tỵ nạn cs
Món nợ nên ghi nhớ
Nên đầu tư cho thế hệ trẻ
Mẹ Âu Cơ - Tiếng thở dài và niềm an ủi
Trăm trứng trăm con - Một truyền thuyết
Hai hình ảnh - Một sự so sánh
Ông Kỳ "Xuống Cấp"
Tôi thấy và nghe được gì ở Sài-Gòn ...