Tản Mạn: Hà Việt Hùng
Đầu năm 1974, tôi đóng đồn ngay con lộ đá dẫn vào Ba kè (cách đó
chừng 2 cây số), Vĩnh Long. Đồn nằm sát mặt lộ, chung quanh là cây
dừa nước và śnh lầy. Đó có thể là một ưu ái của ông Đại Đội Trưởng
hay Tiểu Đoàn Trưởng, nhưng tôi lờ mờ không biết.
Đồn được làm bằng thân dừa và những bao cát của Quân đội Mỹ được xếp chồng chất lên nhau, rất sơ sài và mong manh. Có khi tôi đă nghĩ chỉ cần một trái B.40 chính xác là “thầy tṛ” 7, 8 người rủ nhau đi “tầu suốt”, không hẹn ngày trở lại.
Nhiệm vụ trong ngày của Trung Đội chúng tôi là sáng hôm sau phải dậy sớm, rà ḿn từ ngă ba Ba Kè vào đồn thứ hai cách đó khoảng một cây số, sau đó bàn giao và đi “lội nước” quanh vùng để giữ an ninh cùng với Đại Đội.
Đại đa số lính VNCH thường nghe Chương Tŕnh Dạ Lan mỗi đêm. Tôi cũng vậy. Đêm đêm, tôi và anh Hạ Sĩ (tên Tường) trực máy truyền tin PRC-25 nằm cạnh nhau trên chiếc giường tre, giữa là cái máy radio nhỏ. Gần như đêm nào chúng tôi cũng đợi nghe Chương Tŕnh Dạ Lan cho vơi bớt nỗi buồn xa nhà từ 7 giờ đến 9 giờ tối 1. Bên cạnh tiếng kêu “rè rè” của máy truyền tin, chúng tôi chờ nghe bản tin chiến sự và tiếng hát của các “em gái hậu phương”.
Sau tiếng nhạc hiệu, chương tŕnh bắt đầu. “Đây Chương Tŕnh Dạ Lan, tiếng nói của những người em gái hậu phương, nói chuyện với các anh trai tiền tuyến.” Tiếp theo là tiếng hát của Ca Sĩ Thái Thanh trong bản 10 thương của Phạm Đ́nh Chương. “Một thương tóc xơa mơ màng… Hai thương em ăn nói dịu dàng mà lại có duyên… Ba thương má lúm đồng tiền… Bốn thương đôi mắt như sao hiền mùa thu…” Sau đó là đủ thứ mục tùm lum. Nào là tin tức thời sự, chiến sự khắp bốn vùng chiến thuật, b́nh luận, thư của anh trai, thư của em gái, xen vào là những bản nhạc phần lớn mang giai điệu Boléro 2. Đời lính thường giản dị, đơn sơ như sông nước, núi rừng, ruộng lúa ph́ nhiêu, có khi như máu chẩy, xương rơi, xông pha ngày đêm bảo vệ từng tấc đất của tổ quốc.
Người lính không thích ngồi suy nghĩ vu vơ, lẩm cẩm, nên điệu Boléro rất thích hợp. Tôi thích nhất bản Đom đóm (Phượng Linh). Dù đang ngồi trên vọng gác, tai mắt đang theo dơi giặc, vẫn không thể bỏ qua những cung bậc ngọt ngào, day dứt “Đom đóm đâu ra chiều hôm thật nhiều. Tiền đồn ven biên anh vừa lên phiên đổi gác…” Rồi Chương Tŕnh cứ diễn ra, các bản nhạc được các Ca sĩ tŕnh bầy. Đại khái như Chuyến đ̣ vĩ tuyến (Lam Phương), Xuân này con không về (Trịnh Lâm Ngân), Những đồi hoa sim (Dzũng Chinh), Hai mươi bốn giờ phép (Trúc Phương), những bản t́nh ca nói về lính của Nguyễn Văn Đông, của Duy Khánh, của Trần Thiện Thanh, vân vân.
Boléro không sang cả, quư phái như Tango, không d́u dặt như Valse, không quá chậm răi và gợi t́nh như Slow và không xuồng xă như một số điệu “giật” mới…, nhưng Boléro có thể làm chết ḷng người nghe một cách êm ái, du dương.
Boléro như một ḍng suối hiền lành, trong mát.
Tôi thấy ấm áp khi nghe Boléro, như muốn gục đầu trong ḷng mẹ ngủ
một giấc đầy mộng mị.
Điệu Boléro đă đến giản dị như thế và cũng không đ̣i hỏi, cần đền
bù. Boléro không cần tiền hô, hậu ủng mà vẫn uy nghiêm, khí thế.
Những nơi nào không phải giữ “bí mật”, lại có anh lính VNCH hát vu
vơ một bản Boléro dễ dăi, rồi chốc chốc dừng chân chờ bè bạn đi tới.
Boléro đi tới đâu, anh lính VNCH đi tới đó, dù gian khổ. Hay nói
ngược lại, anh lính đi tới đâu, Boléro xuất hiện ở đó, dù trong rừng
ǵà, đồi cao, suối khe hay thung lũng.
Không phải chỉ có những anh lính VNCH mới mở nghe chương tŕnh Dạ Lan, ngay cả đến hàng vạn những bà vợ lính, gia đ́nh lính cũng say sưa với chương tŕnh này. Đài Phát Thanh Quân Đội đă thành công. Tôi có cảm tưởng khắp miền Nam đều nghe Dạ Lan, chờ đợi cô, dù không biết cô là ai, trong khi ở miền Bắc, các thanh niên phải bỏ cha mẹ, anh em, người yêu, lên đường “diệt Mỹ-Ngụy” hoặc “sinh Bắc, tử Nam” không có ngày về. T́nh cảm bị bó chặt, bị ḱm kẹp trong “Tiếng chầy trên sóc Bombo”, “Cô gái vót chông” hay “Cô gái Sài G̣n đi tải đạn…” Chán nhỉ?
Chương tŕnh Dạ Lan đă đến với các anh chiến sĩ
miền Nam như thế. Có người đi hành quân ở vùng không cần giữ “bí mật
tuyệt đối”, miệng c̣n có thể lẩm bẩm một bản nhạc vừa nghe được, hay
suy nghĩ phải viết ǵ thêm trong thư gởi em gái hậu phương…
Có thể nói ai ai cũng biết và có cảm t́nh với chương tŕnh này.
Sau 1954, nhất là sau 1975, điệu Boléro chẳng những không chết, “nó” c̣n tươi mát trong ḷng mọi người hơn bao giờ. Các ca sĩ miền Bắc nổi tiếng nhờ điệu Boléro, các chương tŕnh âm nhạc mượn danh Boléro để có khách,
Boléro nhờ vậy cũng tiến triển không ngừng, không
những ở trong nước, mà c̣n ở ngoài nước nữa. Nhạc Vàng, Nhạc Sến,
Nhạc Lính…,dù được gọi là ǵ đi nữa, “nó" đều mang dấu tích của một
thời.
Hà Việt Hùng
(1) Chương tŕnh này do Đại tá Trần Ngọc Huyến thành lập tại Đài
Phát thanh Quân đội năm 1964 -1975, và tùy giai đoạn, có sự đóng góp
của một số các vị khác, để khuyến khích và nâng cao tinh thần chiến
đấu của QLVNCH các cấp.
(2) Điệu Boléro: Một điệu nhạc phát xuất từ các quốc gia Châu Mỹ
Latin (Latin America) tới VNCH từ năm 1950. Mỹ Latin gồm các vùng
phía nam của Hoa Kỳ.
Bài vở cũ 2016
Bài vở cũ 2015
Bài vở cũ 2014
Bài vở cũ 2013
Bài vở cũ 2012
Hồi ức -
Một thời chinh chiến
No Easy Day - Ngày Vất Vả
Tears of pride
We remember
Con chim biển
Vui - Buồn … Ngày
hội ngộ 44 năm khoá 8B+C/72
Mùa hè đỏ lửa
Dư âm ngày hội ngộ
44 năm tại California
Có chuyến bay
Lời ca
Quỳnh Hương diển tích
Để nhớ để
quên
Cờ ḿnh!
Khắc chữ Tự Do
Mai cai hạ
Củ khoai ḿ
Khinh Binh 344
Tết
Điệu Boléro thăng tiến nhờ các anh lính VNCH
Món quà Giáng Sinh
A special Christmas memory
Cũng chưa muộn màng
Qui Nhơn, B́nh Định trong thơ người lính Trần Hoài Thư
Hành trang trên tuyền đường về
Điều ǵ khiến Đan Mạch trở thành quốc gia
hạnh phúc..
Định mệnh
Chín...
chín... chín... nhưng chưa rục
Ái hữu & hậu duệ Khóa 5 V́ Dân TĐ họp mặt
Đoạn trường
Tuyết Nga....
Nỗi uất hận của vị Tướng mất nước
Ta về
Nấm
ngọc hương thiền
Giấc mơ
Đại Dương (Ocean Dream)
Hẻm lính
Cho ngàn sau lơ lửng với ngàn xưa
Mây vẫn c̣n bay
Buồn vui quân trường
Trần Hoài Thư & Thủ Đức gọi ta về
Ngày tháng buồn hiu
Những mùa Trung Thu
Để
lâu, c… trâu hóa bùn
Người Pleiku năm cũ
Mối bận
tâm xă hội
Quê hương của tôi
Đằng trước và đằng sau
Mấy
mánh lừa mới tại Quận Cam
Hồi kư
của Vương Mộng Long
Làng Việt
kiều
Viết cho
ngày lên tám… mươi
Tôi người Mỹ, vợ tôi người Việt
Trả nợ ân
t́nh
Đói
Đà Lạt sương mù: Năm tháng ngao du
Người cao
tuổi
Chuyện tù của Phó Tổng Thanh Tra NHQG VNCH
Những
bàn tay đă nắm
Cái lon
Guigoz
Thằng khùng
Một nụ cười
Hai cô thôn
nữ
Chiến
thắng Xuân Lộc: QLVNCH vẫn ngạo nghễ
dù bị bức tử
Con cọn
nợ ba
Truyện
ngắn Ư Nga
Không quên những người Chiến Sĩ QLVNCH
Phải
chăng là định mệnh
Con
gái Hà Nội ở đâu?
Trai Petrus Kư,
Gái Gia Long & Trai Chu Văn An, Gái Trưng Vương
Đoản văn của một người tử trận
Người Việt
gốc Mỹ
Trời buồn
tháng hạ
Dân chơi cầu 4 cẳng
Đất nước vĩ đại và lạ lùng !
Câu chuyện người lính VNCH
Chàng... Donald Trump
Trần Hoài Thư, người ngồi vá lại những linh
hồn
Người đàn bà trên cầu Nitelva
Thư số 67c - Gửi người lính QĐND
Nói chơi mà không phải nói giỡn
Mẹ
Chôn súng
Đứa con thất lạc
Tháng Tư
nhớ về các chiến sĩ đă hy sinh oanh liệt
Phúc ấm con
ban !!!
Formosa với nỗi buồn Tháng Tư
Một ngôi sao
quư vừa tắt
Không quên ngày Quốc Hận 30 tháng 4 – 1975
Sau 42
năm mất SaiGon
Nghĩ về
người vợ lính
Chân
dung người vợ lính VNCH
Tôi không
chết đâu
Tháng tư đen, không dễ ǵ quên
Câu
chuyện về đôi đũa
Những
ngày tháng ba
Những
ngày tháng tư
Tâm thư -
Những ngày cuối tháng 4
Nguyễn Đức
Quang, khi bài hát trở về
Hăy ngủ yên Đà
Nẵng của tôi ơi
Ngày 29-3-1975: Đà Nẵng trong cơn hấp hối
Nh́n lại ḿnh sau
42 năm tỵ nạn, từ tháng 4-1975
Đờn ca tài tử miền
tây
Nói với người trung
đội trưởng cũ ...
Đồi Delta
Những bước chân vào đời
Bao giờ cho tôi quên
Vài kỷ
niệm về Tết trong tù Hà Nội
Mùa
xuân trên quê hương ngoài kư ức
Xin một đời góa bụa cùng anh
Đón xuân này nhờ
xuân xưa
Nằm đêm nghe
tiếng rao hàng
Như vằng trăng
khuya
Góc tối
Cho nhuẩn nhuyễn ra
Người bạn Khóa 2 Học Viện Cảng Sát Quốc Gia
Chúc
Tết
Đầu năm viết cho con gái
Bên nhau đi nốt cuộc đời