Loi ca

"Đường xưa lối cũ, có bóng tre, bóng tre che thôn nghèo
Đường xưa lối cũ, có ánh trăng, ánh trăng soi đường đi
Đường xưa lối cũ, có tiếng ca, tiếng ca trên sông dài
Đường xưa lối cũ, có tiếng tiêu, tiếng tiêu ru lòng ai
Đường xưa lối cũ, có em tôi tóc xanh bay mơ màng
Đường chiều dịu nắng, bóng em đi áo nâu in đường trăng
Đường xưa lối cũ, có mẹ tôi run run trong hôn hoàng
Lòng già thương nhớ, nhớ đến tôi, lom khom đi tìm con..."

Tiếng hát của chị đưa tâm tình của Hoàng Thi Thơ vào lòng người, lòng người bồi hồi xao xuyến. Nỗi nhớ miên man chợt nghe ngập kín tâm hồn, theo giòng nhạc dìu dặt, trở về với đường xưa lối cũ. Kỷ niệm xôn xao gợi nhắc. Ký ức như lối đi quen thuộc xa xưa, âm thầm đưa dẫn mình trở về miền luyến nhớ.

Những riêng tư của chính mình hay ai đó, ngọt ngào hay đắng cay; chừng như chung một khúc phim, phim buồn; phim quay chậm, được thu hình trong khung nền đẫm nước; nước như có màu tro, một bầu trời xám mờ, mờ mịt mưa.

Mờ mịt hình dáng thương yêu trong nhóm người lom khom, lố nhố ngoài xa, ngoài lớp hàng rào kẻm gai của trại tù "cải tạo"; đang nóng lòng chờ kẻ có quyền lực "giải phóng" bất cứ sinh mạng nào, cho vào gặp người thân trong nơi bị giam cầm . Gặp nhau, để nhìn nhau trong chốc lát, để phải nén giữ những điều muốn nói, muốn được nghe từ người thân, để phải nghe những sinh vật biết nói đang ghìm súng canh chừng, nói những ngôn ngữ mới gọi là "cách mạng" kỳ dị, nói những câu tẻ nhạt, lập lại giáo điều khuôn mẫu, gian dối thật trơ trẽn.

Người ta chừng như cùng viết một đoạn thư, thư của Trang, viết cho cha mình:

"Ba,

Hôm qua với hôm nay con nghe qua nghe lại hai bài hát, Nỗi Lòng Người Đi với Đường Xưa Lối Cũ. Hồi xưa Ba hay ngồi trước thềm đá nhà mình ở Vũng Tàu chiều chiều cúp điện là ba ôm cây đàn guitar ra hát ngân nga. Mấy người trong xóm đi qua đi lại ghé vô thăm hỏi rồi ngồi với Ba một lúc rồi đi. Con thường nằm trên gác gỗ nhà mình, cái gác mở rộng không có cửa chắn ngang, và có hai bụi Quỳnh hoa trỉu nặng thả dài xuống thềm nhà trước. Con nằm nghe Ba hát…gió chiều gió tối thổi lồng lộng vô nhà. Giờ nhớ lại thấy những ngày tháng đó êm đềm quá…

... Ba đi được một tuần rồi, đường xưa lối cũ Ba tìm được ngõ về lại nhà xưa chưa?"

"Chạnh lòng thương nhớ những phút xưa, phút xưa qua qua rồi
Lạnh lùng tưởng nhớ bóng dáng ai in sâu trong lòng tôi
Đường xưa còn đó, nắng vẫn lên, vẫn trăng treo ven đồi
Mà hình bóng cũ, thiếu trong tôi mỗi khi nghe chiều rơi...."

Hầu như người ta biết đến chị qua những ca khúc ngoại quốc trẻ trung, sôi động. Sau gần 50 mươi năm, đêm nay được nghe chị hát, hát nhạc Việt Nam. Rõ hơn, chị hát "nhạc vàng"!

Vâng, chị hát "nhạc vàng"!

Đấy là cách gọi, kiểu cách phân biệt để kiểm soát mà ngăn cấm của bọn người mệnh danh là "cách mạng", sau khi cưỡng chiếm nửa phần quê hương tự do còn sót lại ở miền nam, Nam Việt Nam.

"Nhạc vàng" tức nhạc của miền Nam tự do, khác với cái thứ nhạc gọi là "nhạc đỏ" của cộng sản. Cộng Sản Miền Bắc chủ tâm nhuộm đỏ miền Nam tự do với "nhạc đỏ". Vì thế "nhạc vàng" đã bị nhà nước cộng sản gồm chung trong loại "văn hoá đồi trụy - phản động".

Sau ngày 30/4/1975, miền Nam bị điêu linh với lắm thứ mệnh danh "cách mạng".

Người ta không thể quên các loại chiến dịch man rợ, trong đó có chiến dịch "Bài trừ Văn hóa Đồi trụy-Phản động".
Người ta không thể quên được ngôn ngữ và thái độ hận thù sắc máu như màu băng đỏ ngạo nghễ trên cánh tay của những kẻ xông vào lùng xét, tịch thu những gì có liên hệ với văn hoá của miền Nam.

Trong thời gian ngắn, có đến hàng trăm ngàn sách báo và băng, đĩa nhạc bị tịch thu đem thiêu đốt trong chiến dịch truy quét văn hóa phẩm đồi trụy-phản động tại Sài Gòn. Sách báo trên kệ sách trong nhà của tư nhân cũng khó thoát, cũng bị đám quân đeo băng đỏ lôi ra hỏa thiêu không thương tiếc. Tại các cửa hàng kinh doanh, vốn liếng văn hoá bị thu gom để thiêu hủy, coi như đốt cháy trọn cơ nghiệp và cuộc đời người chủ. Tất nhiên, những người có sách bị cướp đoạt đem đốt bỏ cũng có phản ứng rất quyết liệt. Trong hồi ký Viết Trên Gác Bút, nhà văn Nguyễn Thụy Long có ghi lại thảm cảnh trong những vụ "Bài trừ Văn hóa Đồi trụy-Phản động" trong năm 1975:

“Một cửa hiệu chuyên cho thuê truyện tại đường Huỳnh Quang Tiên bên cạnh nhà thờ Ba Chuông tại Phú Nhuận phát nổ khi đoàn thu gom sách mang băng đỏ xâm nhâp tiệm. Ông chủ nhà sách mời tất cả vào nhà. Rồi một trái lựu đạn nổ. Chuyện xảy ra không ai ngờ. Đương nhiên là có đổ máu, có kẻ mạng vong. Những chú nhỏ miệng còn hôi sữa, những cô bé chưa ráo máu đầu là nạn nhân vô tội. Trên cánh tay còn đeo tấm băng đỏ, quả thật súng đạn vô tình! Cả chủ tiệm cũng mạng vong”.

Đối với nhiều nền văn hóa, âm nhạc là một phần quan trọng trong cách sống của dân tộc. Âm nhạc là thế giới nội tâm của con người, niềm cảm xúc trong tâm hồn con người trước cuộc sống. Khi nghe một tác phẩm âm nhạc, mỗi người cảm nhận theo sự rung động của riêng mình; giai điệu và lời ca cần thể hiện được Chân-Thiện-Mỹ.

"Nhạc đỏ" nhầm đầu độc trí óc trẻ nhỏ từ tuổi còn thơ ngây, tập tành tôn sùng lãnh tụ như "Đêm qua em mơ gặp bác..." ; để phục vụ cho đảng và nhà nước như “Bọn giặc Mỹ cọp beo. Cái bọn giặc Mỹ cọp beo...” hay "Thề phanh thây uống máu quân thù. Tiến mau ra xa trường, tiến lên! Cùng thét lên, trí Trai là đây nơi ước nguyền!..."; chúng nó chẳng phù hợp với tính nhân bản chút nào, thì không quyền lực nào cưởng ép để nhồi nhét vào tâm trí con người được!

Theo Gioachino Antonio Rossini (1792-1868) nhà soạn nhạc người Ý:

“Ngôn ngữ của âm nhạc là ngôn ngữ chung của tất cả mọi thế hệ và mọi dân tộc; ai cũng hiểu được nó, bởi nó được hiểu bằng trái tim”
(The language of music is common to all generations and nations; it is understood by everybody, since it is understood with the heart.)

Tiếc thay, sau khi Cộng Sản thống trị Miền Nam Việt Nam, tuy cùng một dân tộc mà kẻ thống trị như sinh vật không có trái tim con người để thông hiểu ngôn ngữ của âm nhạc. Và, từ ngày ấy, nền âm nhạc miền Nam Việt Nam cũng bị bức tử.

Đã 42 năm qua rồi, sự hận thù và đố kỵ với “nhạc vàng” vẫn còn, nên CSVN lại tìm cách ngăn cấm, qua ngôn ngữ gian xảo "tạm dừng lưu hành".

Đối với những ca khúc bị cấm lưu hành, Vũ Đông Hà nhận định:

“Nếu ai hỏi tôi rằng sau ngày 30 tháng 4, 1975 cái gì mà cộng sản không thể "giải phóng" được; cái gì vẫn âm thầm nhưng vũ bão giải phóng ngược lại tâm hồn khô khốc của người dân miền Bắc lẫn nhiều cán binh cộng sản; cái gì vẫn miệt mài làm nhân chứng cho sự khác biệt giữa văn minh và man rợ, giữa nhân ái và bạo tàn, giữa yêu thương và thù hận; cái gì đã kết nối tâm hồn của những nạn nhân cộng sản ở cả hai miền Nam Bắc... Câu trả lời là Âm Nhạc Miền Nam.

Nếu ai hỏi tôi, ảnh hưởng lớn nhất để tôi trở thành người ngày hôm nay, biết rung động trước hình ảnh của Ngoại già lầm lũi quang gánh đổ bóng gầy dưới ánh đèn vàng, biết nhung nhớ một khe gió luồn qua hai tấm ván hở của vách tường ngày xưa nhà Mẹ, biết man mác buồn mỗi khi đến hè và trống vắng với một tiếng gà khan gáy ở sau đồi, biết tiếc nuối một mặt bàn lớp học khắc nhỏ chữ tắt tên người bạn có đôi mắt người Sơn Tây, biết ngậm ngùi trăn trở chỉ vì một tiếng rao hàng đơn độc đêm khuya... Câu trả lời là Âm Nhạc Miền Nam.

Âm Nhạc Miền Nam đã trở thành một chất keo gắn chặt cuộc đời tôi vào mảnh đất mang tên Việt Nam. Âm Nhạc Miền Nam đã làm tôi là người Việt Nam…

...Từ những ngày xa xăm tuổi nhỏ, những người lính VNCH là thần tượng của chúng tôi. Tôi mơ được làm một người lính Dù bởi anh là loài chim quý, là cánh chim trùng khơi vạn lý, là người ra đi từ tổ ấm để không địa danh nào thiếu dấu chân anh, và cuối cùng anh bi hùng ở lại Charlie. Giữa những đau thương chia lìa của chiến tranh, những dòng nhạc của Trần Thiện Thanh đã cho tôi biết thương yêu, kính trọng những người lính không chân dung nhưng rất gần trong lòng chúng tôi. Những"cánh dù ôm gió, một cánh dù ôm kín đời anh" cũng là những cánh dù ôm ấp lý tưởng đang thành hình trong tâm hồn tuổi nhỏ của chúng tôi.

Nhìn lại quãng thời gian binh lửa ấy, tôi nhận ra mình và các bạn cùng lứa không hề biết rõ Phạm Phú Quốc là ai, chỉ biết và say mê huyền sử của một người được "Mẹ yêu theo gương người trước chọn lời. Đặt tên cho anh, anh là Quốc. Đặt tên cho anh, anh là Nước. Đặt tên cho Người. Đặt tình yêu Nước vào nôi", chỉ ước ao một ngày chúng tôi cũng được như anh, cũng sẽ là những "Thần phong hiên ngang chẳng biết sợ gì!" Chúng tôi, nhiều đứa núi đồi, rừng rú, chưa bao giờ thấy biển nhưng thèm thuồng màu áo trắng và đại dương xanh thẳm, thuộc lòng câu hát "Tôi thức từng đêm, thơ ấu mà nghe muối pha trong lòng. Mẹ là mẹ trùng dương, gào than từ bãi trước ghềnh sau. Tuổi trời qua mau, gió biển mặn nuôi lớn khôn tôi. Nên năm hăm mốt tuổi, tôi đi vào quân đội. Mà lòng thì chưa hề yêu ai".

Chúng tôi cũng không tìm đọc tiểu sử, cuộc chiến đấu bi hùng của Đại tá Nhảy Dù Nguyễn Đình Bảo, cũng không biết địa danh Charlie nằm ở đâu, nhưng Đại tá Nguyễn Đình Bảo là biểu tượng anh hùng của chúng tôi để chúng tôi thuộc lòng khúc hát "Toumorong, Dakto, Krek, Snoul. Trưa Khe Sanh gió mùa, đêm Hạ Lào thức sâu. Anh! Cũng anh vừa ở lại một mình, vừa ở lại một mình. Charlie, tên vẫn chưa quen người dân thị thành." Chúng tôi không biết "Phá" là gì, "Tam Giang" ở đâu, nhà thơ Tô Thùy Yên là ai, nhưng "Chiều trên phá Tam Giang anh chợt nhớ em, nhớ ôi niềm nhớ ôi niềm nhớ đến bất tận. Em ơi, em ơi..." đã thân thiết chiếm ngự tâm hồn để chúng tôi biết thương những người anh chiến trận đang nhớ người yêu, nhớ những người chị, cô giáo của chúng tôi ngày ngày lo âu, ngóng tin từ mặt trận xa xăm.

Trong cái nôi của những ngày xưa thân ái ấy, từ nơi khung trời đầy mộng mơ của mình chúng tôi chỉ biết đến nỗi niềm của các anh bằng những "Rừng lá xanh xanh lối mòn chạy quanh, Đời lính quen yêu gian khổ quân hành". Giữa mùa xuân pháo đỏ rộn ràng con đường tuổi thơ thì chính âm nhạc nhắc cho những đứa bé chúng tôi biết đó cũng là "ngày đầu một năm, giữa tiền đồn heo hút xa xăm, có người lính trẻ, đón mùa xuân bằng phiên gác sớm". Giữa những sum vầy bình an bên cạnh mai vàng rực rỡ, thì ở xa xăm có những người con rưng rưng nhớ đến Mẹ già và gửi lời tha thiết "bao lứa trai cùng chào xuân chiến trường, không lẽ riêng mình êm ấm, Mẹ ơi con xuân này vắng nhà..." Âm nhạc Việt Nam đã gieo vào tâm hồn chúng tôi hình ảnh rất bình thường, rất người, nhưng lòng ái quốc và sự hy sinh của thế hệ đàn anh chúng tôi - những người lính VNCH - thì ngời sáng. Và chúng tôi biết yêu thương, khâm phục, muốn noi gương các anh là cũng từ đó…

Gần 42 năm trôi qua, Âm Nhạc Miền Nam vẫn như dòng suối mát trôi chảy trong tâm hồn của người dân Việt. Chảy từ đồng bằng Cửu Long, xuôi ngược lên Bắc, nhập dòng sông Hồng để tưới mát tâm hồn của mọi người dân Việt đang bị thiêu đốt bởi ngọn lửa bạo tàn cộng sản. Dòng suối trong mát ấy cũng cuốn phăng mọi tuyên truyền xảo trá của chế độ về xã hội, con người miền Nam trước 1975 cũng như về tư cách, phẩm giá, lý tưởng của những người lính VNCH và tình cảm trân quý, yêu thương của người dân miền Nam dành cho họ.

Gần 42 năm trôi qua, trong tuyệt vọng của những kẻ thật sự đã thua trận trong cuộc chiến giữa chính nghĩa và gian tà, nhà cầm quyền cộng sản đã tìm mọi cách để tiêu diệt Âm Nhạc Miền Nam. Nhưng họ không biết rằng, dòng âm nhạc đó không còn là những bản in bài hát, những CD được sao chép, bán buôn... Âm Nhạc Miền Nam đã trở thành máu huyết và hơi thở của người dân Việt, bất kể Bắc - Trung hay Nam, bất kể sinh trưởng trước hay sau 1975. Bạo tàn và ngu dốt có thể đem Âm Nhạc Miền Nam vào những danh sách cấm đoán vô tri vô giác, nhưng không bao giờ đem được Âm Nhạc Miền Nam ra khỏi con người Việt Nam...” (Vũ Đông Hà)

Ngục tù cộng sản không "cải tạo" được lòng yêu nước!
Những đứa con Bất Khuất của trường mẹ sẽ vẫn về Hội Ngộ, Hội Ngộ sau 44 năm. Hướng về Đêm Hội Ngộ, bạn bè không về được, mơ được thấy, được cùng bạn mình, kề sát vai cất cao tiếng hát, hát cho quê nhà, cho Việt Nam; hát vang vang trong nhịp hùng ca.

Không ai ngăn được lời ca*
Ngàn lời ca ta hát cho quê nhà
Cho cha mẹ già và đàn con thơ

Không ai ngăn được lời ca
Vạn lời ca ta hát cho Nhân quyền
Cho Thái bình, Dân chủ, Tự do

Đồng bào ơi, hãy cùng đứng lên!
Từ thành đô cho đến nơi thôn làng.
Đồng bào ơi, hãy cùng hát vang!
Triệu khúc ca đấu tranh cho Việt Nam….

Bùi Đức Tính

* Không ai ngăn được lời ca - Nguyệt Ánh

VĂN CHƯƠNG

Truyện Ngắn

Những bài viết của Bất Khuất