Tràm Cà Mau
Nhiều người tưởng rằng, đau tim là bệnh của ai khác, chứ không phải
họ. Lầm to, ai cũng có thể chết bất thần v́ đau tim, mà không có một
triệu chứng nào báo trước cả. Đau tim, một trong những bệnh giết
chết nhiều người nhất tại nước Mỹ. Nhờ khoa học tiến bộ, biết đích
danh chết v́ bệnh tim. Chứ bên Việt Nam ḿnh th́ cứ gọi là "trúng
gió", trúng gió mà chết, nhiều lắm. Bị trúng gió, th́ cạo gió, và
xoa bóp huyệt đạo lung tung, cũng cứu được rất nhiều người. Đó cũng
là một cách kích động cho trái tim đập lại, cho máu lưu thông, mà
thoát chết. Cái ǵ cũng là "trúng gió" cả.
Câu chuyện "trúng gió" tại Mỹ cũng rất nhiều. Trong sở tôi, có một
ông chưa được 60 tuổi, buổi trưa gục đầu trên bàn và chết mà không
ai biết. Ông bạn ngồi bên cạnh đến lay nhẹ và nói: "Dậy, dậy, trong
giờ làm việc mà ngủ, người ta thấy kỳ lắm". Ông nầy chết trong khi
đang làm việc. Đâu phải công việc khó khăn, mệt nhọc và căng thẳng
thần kinh lắm cho cam. Công việc cũng nhàn nhă, thong dong, không ai
thúc hối, thế mà vẫn chết.
Một ông khác, tuổi trên 50, c̣n độc thân, đi ăn trưa về, vừa buớc
vào thang máy, th́ quỵ xuống. Bạn đồng nghiệp kêu xe cấp cứu, đến
bệnh viện th́ đă chết rồi. Nhiều người ngạc nhiên, v́ ông nầy trông
trẻ trung, dáng vóc khỏe mạnh, lanh lẹ và độc thân, không có ai mè
nheo, cằn nhằn đến độ bực ḿnh mà chết.
Một ông bạn, suốt đời không có triệu chứng ǵ về đau tim cả. Chỉ có
bà vợ hay la mắng rầy rà làm ông buồn mà thôi. Một hôm ông ngồi đọc
báo chờ vợ trước siêu thị. Bà vợ đẩy xe ra cửa, và nạt ông chồng:
"C̣n ngồi đó nữa sao? Không phụ tôi đẩy xe ư? Đàn ông ǵ mà lười
biếng quá". Ông vội vă đến đẩy xe cho vợ, mới đi được mấy bước th́
quỵ xuống. Bà vợ nạt: "Già rồi mà đi đứng c̣n hấp tấp, không ư tứ ǵ
cả. Sao không đứng dậy, mà c̣n định nằm vạ đến bao giờ?" Thấy chồng
nằm vạ lâu, bà cúi xuống kéo áo ông, thấy hai con ngươi đứng tṛng.
Bà hốt hoảng la lên. Nhưng không kịp nữa. Ông đă bị đứng tim chết
rồi. Chính bà kể lại và khóc lóc.
Báo đăng, có ba ông bác sĩ gây mê, chưa đến 50 tuồi, đều chết v́
bịnh tim. Cả ba ông đều không có triệu chứng ǵ về đau tim. Một ông
vừa lái xe về nhà. Bà vợ ở pḥng trên nghe tiếng ga-ra mở cửa. Chờ
măi không thấy chồng, chạy xuống ga-ra, th́ thấy ông gục đầu trên
tay lái mà chết. Ông đă bị đứng tim. Một ông khác, vừa chuyển thuốc
mê vào cho bệnh nhân sắp mổ, th́ gục xuống, và đi luôn. Một ông
khác, cũng chết đột ngột tương tự. Đau tim mà chết. Không biết nghề
bác sĩ gây mê nầy có lo lắng lắm không, mà giết chết nhiều người
tuổi c̣n khá trẻ.
Ngày nay, 50 tuổi được xem là c̣n trẻ, chứ ngày xưa, vua Khải Định
đă ăn mừng "tứ tuần thượng thọ" rồi đó. Thời nầy, 40 tuổi th́ xem
như c̣n xuân xanh lắm, nhiều anh chưa chịu lấy vợ, nhiều chị chưa
chịu lấy chồng, v́ c̣n trẻ mà, vội chi? Bạn tôi, đi làm việc về, đút
ch́a vào ổ khóa cửa măi mà không được, cứ trật ra ngoài hoài. Rồi
bỗng nhiên quỵ xuống trước cửa nhà. Trong phút nguy cấp đó, anh biết
không phải bị "trúng gió", vội vă ṃ điện thoại cầm tay, kêu số cấp
cứu 911. Anh được chở kịp vào bệnh viện, và đêm đó, bác sĩ đè ra mổ
tim ngay. Cứu anh sống. Nhưng không làm việc được, tay yếu không lái
xe, trí óc không c̣n sáng suốt. Vẫn sống b́nh thường. Hai năm sau,
trong khi đang tắm, qụy xuống, và chết v́ tim. Có người phỏng đoán,
anh chết v́ tắm nước quá mát. Máu dồn ra ngoài da để bảo vệ thân
thể, tim không c̣n máu, nên "đi" luôn.
Ông bạn ngồi cạnh tôi, người Mỹ, tuổi chưa được 50, dáng người gầy,
thon thả, mỗi chiều sau khi tan sở, chạy bộ ven bờ sông. Một hôm nọ,
vợ ông không thấy ông về, điện thoại hỏi thăm khắp nơi. Hôm sau điện
thoại vào sở xem ông có đi làm không. Đi t́m măi, cảnh sát báo cho
bà biết, t́m ra xác ông bên bờ sông. Ông chết v́ bị đứng tim.
Một ông bác sĩ mổ tim, tập thể dục mỗi ngày. Cũng không có triệu
chứng ǵ trước về căn bệnh tim. Hôm đó ra sân quần vợt. Vừa đưa vợt
lên, th́ té qụy xuống, và chết luôn. Không cứu kịp. Một ông khác,
trưa nào cũng lái xe đến sở của cô con gái, để cha con cùng đi ăn,
và chuyện tṛ cho vui. Một hôm, trên đường đi, ông thấy đau trong
ngực, và biết cần cấp cứu ngay. Ông rán hết sức, lái xe đến thẳng
pḥng cấp cứu của bệnh viện và khai là đau tim. Nhân viên bệnh viện
thấy ông c̣n lái xe được, và để ông chờ. Chờ lâu quá, ông chết ngay
trong pḥng làm hồ sơ tiếp nhận cấp cứu. Đáng ra, ông phải dừng lại,
và kêu xe cấp cứu ngay. Bởi lái xe, nguy hiểm cho người khác nếu
ngất xỉu trên tay lái. Hơn nữa, nếu đi xe cấp cứu, bệnh viện sẽ cứu
ông ngay khi mới vào.
Nhiều người rất sợ vào nằm chờ trong pḥng cấp cứu của bệnh viện. V́
trên đường th́ xe hú c̣i ầm ỉ, gấp gáp lắm, nhưng khi đến bệnh viện,
th́ để cho người bệnh nằm chờ dài cổ ra, chờ cho chán chê, mà chẳng
ai ḍm ngó đến. Rồi chán nản quá, họ đứng dậy, ra về mà không cần
báo cho bệnh viện biết.
Bạn tôi, buổi tối ngồi xem truyền h́nh với đứa con trai. Khi hết
phim, cháu đến thức bố dậy đi ngủ: "Bố ơi, hết phim rồi, vào đi
ngủ." Lay hoài không thấy bố dậy. Cháu bé khóc: "Bố đừng làm con
sợ." Và bạn tôi đă chết tự bao giờ mà không biết. Chỉ có hai bố con
sống với nhau. Tội nghiệp thằng bé, không biết phải làm ǵ trong
t́nh thế đó. Nhiều trường hợp khác nữa, thấy tận mắt, nghe tận tai,
nhiều quá không kể hết được. Thế mà, tôi cũng như mọi người khác, cứ
tưởng bệnh tim là bệnh của ai, chứ không phải của ḿnh.
Y hệt chuyện chết chóc, ai đó chết, chứ ḿnh th́ không, như sống măi
muôn đời.
Nhiều năm trước, khi đi ra ngoài trời lạnh, tôi cảm thấy nhói nhói
trong tim. (Nói theo bạn tôi, là cảm thấy đau nhè nhẹ như khi bị phụ
t́nh). Tôi cũng không cần báo cho bác sĩ biết. Một hôm đi khám bệnh,
trong lúc nói chuyện đùa cho vui, tôi tiết lộ cái "nhói nhói như bị
phụ t́nh" đó. Ông bác sĩ nầy tử tế, đưa tôi đi đo tâm động đồ. Không
biết sao hôm đó, tâm động đồ của tôi bất thường, lặng đi hai nhịp.
Nhiều người cho biết, b́nh thường th́ cảm thấy tim đau, nhưng khi đo
nhịp tim, th́ tim đập b́nh thường, nên không có dấu hiệu nào cả, bác
sĩ cho là tim đập b́nh thường. Sau đó, tôi được đưa đi thử nghiệm
nhiều cách khác nữa. Làm luôn cả thử nghiệm "phóng xạ" (nuclear
scanning), bơm chất cản quang vào máu, và soi xem các cơ tim hoạt
động ra sao. Tôi được nằm và chuồi vào một cái máy, như sắp phóng
tôi vào trong không gian, ở các phim giả tưởng. Sau đó, được xét
nghiệm bằng siêu âm xem các van tim hoạt động có b́nh thường không.
Bác sĩ gia đ́nh nói cho tôi biết, có một mạch máu rất nhỏ dưới đáy
nhọn của tim bị nghẹt nhẹ.
Về sau, tôi nói điều nầy với ông bác sĩ chuyên môn bệnh tim, ông
cười và mĩa mai tôi. V́ các thử nghiệm đó, không thể kết luận nghẹt
mạch máu tim. Chỉ khi nào làm thử nghiệm soi mạch máu (angiography)
mời biết rơ có nghẹt hay không. Bác sĩ gia đ́nh cho tôi uống thuốc
trừ mỡ trong máu (cholesterol), uống mỗi ngày, uống đều đều. Một hôm
tôi đọc được tài liệu cho biết, uống thuốc trị mỡ lâu ngày, có thể
đưa đến bệnh gan trầm trọng. Bạn tôi cũng dọa tôi về bệnh gan, đưa
cho tôi nhiều thống kê đáng sợ về những người bị hư gan v́ uống
thuốc đau tim. Có lẽ tôi thiên vị, thương lá gan hơn thương trái
tim, cho nên tôi ngưng uống thuốc trừ mỡ.
Sau đó, tôi thường nghĩ, đâu cần uống thuốc trừ mỡ, không uống, tôi
vẫn sống nhăn răng ra đây, có can ǵ đâu. Cho đến một hôm, tôi thấy
cánh tay trái mỏi trong bắp thịt, hơi tê tê, nhói nhói. Tôi tưởng v́
cắt tỉa mấy cây hường mà ra. Nếu đau tay v́ tỉa hoa, th́ phải đau
tay mặt mới đúng, nhưng tôi cố giải thích sao cho tự yên tâm ḿnh.
Nghĩ rằng, rồi bắp thịt sẽ hết đau. Nhưng sau đó, nhiều hôm đang tập
thể dục nữa chừng, th́ mệt dữ dội, phải ngưng tập năm bảy phút mới
tập lại được. Sau đó, mỗi lần xách cái ǵ nặng, cũng mau mệt khủng
khiếp. Những lúc đi ra ngoài trời lạnh, th́ mệt ngất, đi không được,
phải quay về. Thêm vào các triệu chứng đó, là thỉnh thoảng nghe nhói
trong tim, ở ngực, nhưng không xác định được chắc chắn đau chỗ nào.
Có đêm đang ngủ, nghe nhói tim thức giấc dậy. Những lúc nầy, là tim
đau, nếu được "thăng" ngay, th́ khỏe khoắn và nhẹ nhàng lắm. Không
đau dớn chi nhiều cả.
Với những lời khai bệnh như trên, ông bác sĩ gia đ́nh vẫn cười, cho
rằng chưa đáng chuyển qua bác sĩ chuyên môn, và chỉ cho uống thuốc.
Dù ông nầy rất tử tế, rất tốt. Khi tôi khai có ngày bị đau nhói
trong ngực và mệt đến hai ba lần, ông mới chuyển qua bác sĩ chuyên
môn về tim. Qua lời khai, ông bác sĩ nầy biết ngay là tôi bị nghẽn
mạch máu tim. Ông giải thích, và cho tôi biết có 3 cách chữa trị.
Thứ nhất là uống thuốc để cầm cự. Thuốc không chữa được bệnh, mà chỉ
làm mạch máu giản to ra, cho máu dễ lưu thông hơn, khi nào không
uống thuốc, th́ mạch máu không gỉản, và lúc đó có cơ nguy.
Cách thứ hai là đút vào chỗ nghẽn một cái ống kim loại như cái ḷ x̣
lưới, rồi cho ống ph́nh ra, ép chất mỡ vào thành mạch máu, để máu có
thể lưu thông qua "ống cống" đó.
Cách thứ ba, là lấy ống tĩnh mạch ở chân, rồi nối bắc cầu băng qua
chổ nghẽn, cho máu lưu thông theo đường mới.
Cả ba cách, chất mỡ vẫn c̣n nằm đó, nguồn bệnh vẫn c̣n đó, nhưng máu
huyết được lưu thông, th́ bớt đau, hoặc bớt nguy hiểm cho tính mạng.
Ông hẹn ngày, và nói sẽ đút cái "ống cống" vào mạch máu cho tôi, dễ
lắm, chưa đầy nữa tiếng th́ xong. Chỉ nằm bệnh viện một hôm rồi về
nhà. Tôi yên chí lớn. Sá ǵ một hai cái ống kim loại nằm trong thân
thể. Đúng ngày hẹn, ông bác sĩ cho đè tôi ra, cắt mạch máu ở háng,
đút cái ống thông lên tận tim. Thật lạ, tôi không thấy đau đớn chi
cả. Chỉ khi ông bơm thuốc nhuộm vào mạch máu qua cái ống, th́ cảm
thấy nóng nóng, ấm ấm. Tôi nh́n vào màn truyền h́nh, thấy màu đen
tỏa ra nhiều nhánh như hệ thống thượng nguồn của sông rạch. Ông bác
sĩ chỉ cho tôi chỗ mạch máu bị nghẹt. Ông nói, mạch nầy đă nghẹt
100% nếu không th́ sẽ thấy máu đi ṿng qua bên kia. Ông cho biết hai
mạch bị nghẹt nặng, một mạch khác bị nghẹt 60%. Không thể đặt "ống
cống" thông (sten) được. Ông cắt cử bác sĩ giải phẩu cho tôi, và
định luôn ngày mổ banh ngực. Tôi cũng hơi ngạc nhiên, và không ngờ
t́nh trạng trái tim của ḿnh tệ đến thế.. Rồi tôi làm đủ các thủ
tục. Được dặn ḍ điều ǵ phài làm trước ngày lên bàn mỗ. Cho tài
liệu đọc, để biết sơ sơ về mổ cái ǵ, mổ ra làm sao, và làm cái ǵ
trong lúc mổ.
Để biết lư lịch và kinh nghiệm của ông bác sĩ sắp giải phẩu cho tôi,
tôi mở internet ra, vào Google, rồi đánh máy tên ông bác sĩ vào. Mở
cái web có tên ông ấy ra, tôi sẽ biết rỏ năm sanh, học trung học ở
đâu, đại học ở đâu, tốt nghiệp năm nào, làm ở nhà thưong nào bao
nhiêu năm, làm ǵ, đưọc huy chưong, tưởng thưởng nào. Tôi không ngờ,
ông bác sĩ sẽ mổ cho tôi, là trưởng khoa tim ở bệnh viện tôi sắp
nằm, và ông nầy có rất nhiều kinh nghiệm trong việc mổ tim..
Tôi về nhà, lục internet xem về mổ tim. Qua mạng lưới Google, tôi
t́m mục mổ tim (open heart surgery), t́m ra được rất nhiều bài viết,
phim chiếu rất rơ ràng, hay. Có nhiều mục chiếu video cuộc mổ tim.
Chiếu từ khi rạch ngực, cưa đôi cái xương sụn nối với các xương lồng
ngực, banh lồng ngực ra, và khâu vá, mổ, đóng lại. Xem th́ hơi ớn,
v́ thấy ghê quá, banh toác bộ xương sườn ra, mà mằn ṃ, khâu vá như
một ông thợ may vụng về tập may, trong khi trái tim vẫn đập thoi
thóp co bóp. Nếu không "cóc cần" mọi sự, th́ e cũng lo lắm. Ai sắp
mổ ngực, nếu sợ chết, th́ đừng xem các video nầy mà sợ. Không thấy,
không biết, th́ yên tâm hơn. Đỡ sợ.
Trước khi mổ tim mấy ngày, bệnh viện dặn ḍ tôi làm phải giữ ǵn sức
khỏe kỹ lưỡng, đừng để bị ho hen, cảm cúm, V́ nếu bị bệnh khác, th́
cuộc mổ sẽ hoăn lại, hoặc bị nhiểm trùng trong khi mổ, rất khó b́nh
phục và nguy hiểm. Họ phát cho tôi khá nhiều tài liệu để đọc, nhiều
giấy tờ dặn ḍ làm việc ǵ trước, việc ǵ sau, phải ghi xuống giấy
để nhớ theo thứ tự. Cái bàn của tôi, vung vải giấy tờ lộn xộn. Biết
là có thể "đi đong" cái mạng già trong cuộc giải phẩu, tôi làm một
bảng liệt kê nhắc nhở và dặn ḍ bà xă phài làm ǵ, làm ǵ, nếu tôi
không c̣n nữa. Điều cần nhất là đừng có khóc lóc, buồn bả, v́ chết
cũng là một tiến tŕnh của đời sống. Đừng có làm đám tang um sùm,
đừng tụng kinh gơ mơ cầu siêu, cũng đừng cáo phó, đừng ṿng hoa,
đừng ḥm tốt. Giản dị đem thiêu, rồi lấy tro. Sau đó, làm ǵ với mớ
tro đó cũng được.
Trước khi mổ mấy hôm, tôi giữ ǵn vệ sinh kỹ lắm. Mặc thật ấm áp, ăn
uống điều độ, ăn chất hiền lành, ngủ nghê đầy đủ. Ít dám đi ra
ngoài, tránh đám đông. Thế mà trước khi mổ hai hôm, gia đ́nh đứa
cháu kêu điện thoại, nói là c̣n chừng bốn mươi lăm phút nữa th́ sẽ
ghé thăm. Họ đi xa bốn trăm dặm để thăm tôi, lẽ nào từ chối được. Họ
nói là nghe cậu sắp đi mổ, đến thăm và chúc may mắn. Tôi và vợ vôi
vă dọn dẹp lại căn pḥng khách bừa băi, lộn xộn, quét nhà, lau chùi,
đang bệnh mệt, lại mệt thêm, giữa mùa đông mà mồ hôi vă ra. Mấy lần
vợ chồng mệt quá, gắt nhau. Cả gia đ́nh đưá cháu gồm năm người, vừa
ho hen, vừa hít mũi sụt sịt. Họ ngồi trong pḥng khách mà nhảy mũi
lia lịa, làm bà xă tôi sợ hải, tái mặt. Tôi cũng ngại ḿnh bị nhiễm
bệnh, chỉ cười mà không dám nói ra. Họ ngồi chơi chừng một tiếng
đồng hồ. Tôi cũng mệt lắm, nhưng không dám đi nằm. Sau khi gia đ́nh
đứa cháu đi rồi, chúng tôi vội vàng bày lại giấy tờ cần thiết ra bàn
lại, và nhất định không bốc điện thoại. Ai kêu cũng không bắt. Bệnh
viện có ǵ khẩn cấp th́ nhắn lại trong máy. Bây giờ, tôi mới có cái
kinh nghiệm là đừng đi thăm ai trước khi họ sắp lên bàn mổ, và đừng
thăm họ sau khi họ mổ xong về nhà. V́ thời gian nầy, sức khoẻ của họ
rất mong manh, rất dễ bị nhiễm trùng từ người khác. Vă lại, họ đang
mệt, đừng làm họ mệt thêm, ḿnh th́ v́ thương mến họ, đến thăm
viếng, nâng đỡ tinh thần, và nếu không thăm, th́ sợ bị trách là vô
t́nh. Nhưng nếu chờ họ b́nh phục rồi đến thăm th́ tốt hơn, vui hơn.
Bệnh viện hẹn tôi 5 gờ sáng. Tôi phải dậy lúc 3 sáng giờ sửa soạn, 4
giờ th́ anh bạn hàng xóm lái xe đưa tôi đi. Đến nơi, bệnh viện c̣n
đóng cửa. May nhà tôi không xa bệnh viện, có nhiều bệnh nhân phải
ngủ tại khách sạn đêm trước đó, để kịp giờ hẹn. Những y tá, nhân
viên làm thủ tục giấy tờ trước khi lên bàn mổ rất dịu dàng, vồn vă,
tử tế. Cũng làm cho tôi cảm thấy vui trước khi lên bàn mỗ. Nhắc tôi
rằng, đời c̣n có nhiều người dễ thương lắm. Một ông y-tá già, cầm
cái dao cạo điện, hỏi han tôi ngọt ngào, và ông bắt đầu cạo lông lá
cho tôi, cạo từ dưới háng cạo lên bụng, ngực. Trơn tru, sạch sẽ. Ông
vừa cạo vừa mĩm cười. Sau đó, tôi được đẩy vào pḥng mỗ. Trên đường
vào pḥng mỗ, tôi nghĩ rằng, ḿnh đă về hưu được đúng hai năm, đă
được nghỉ ngơi, thong dong, đi chơi, vui thú, làm biếng, không lo
lắng, không bận rộn, nhàn nhă, thảnh thơi. Thế th́ hôm nay, nếu cuộc
giải phẩu thất bại, cái thân nầy được chở xuống nhà xác, th́ cũng
khỏe, không có ǵ để tiếc nuối cả. Nghĩ thế, tôi sướng quá, và cười
thành tiếng. Ông y-tá đẩy xe ngạc nhiên, chắc chưa thấy một "thằng
điên" nào vui vẻ cười tươi như vậy trước khi được mổ tim, nguy hiểm
đến tính mạng. Ông hỏi tôi cười cái ǵ, giờ nầy mà c̣n cười được,
không lo lắng hay sao. Tôi cho ông biết lư do tại sao tôi cười sung
sướng, ông vỗ vào chân cái bộp, và khen tôi chí lư.
Thực tâm mà nói, th́ sống chết đối với tôi, cũng không quan trọng
lắm. Không chết trẻ, th́ chết ǵa. Không chết bây giờ, th́ sau nầy
cũng chết. Con người phải già, phải chết, để cho các thế hệ trẻ lớn
lên thay thế, thế giới sung sức hơn. Cứ thử giả dụ như, con người
không chết, th́ bây giờ, cả thế giới đầy cả người già lụ khụ, già
chiếm chín phần, trẻ chỉ một phần. Thế giới nây toàn ông bà già mấy
trăm tuổi, chống gậy lê từng bước, xe lăn đầy phố phường, đường xá.
Thế th́ lấy ai mà sản xuất, nuôi nấng nhân loại. Bởi vậy, tôi b́nh
tỉnh, và nghĩ rằng được sống cũng vui, mà được chết, cũng vui không
kém.
Vào pḥng mỗ, từng y tá tự đến giới thiệu tên tuổi, và cho tôi biết
phần hành của họ. Tôi cũng vui vẻ chào, nói vài lời xả giao b́nh
thường.. Khi bác sĩ gây mê đến, xưng danh, và nói cho tôi biết, ông
sẽ chuyền thuốc mê cho tôi. Tôi chỉ kịp chào xă giao, và sau đó, mê
man ngay, không c̣n biết trời trăng chi nữa cả.. Giá như, có chết
khi đó, th́ cũng được nhẹ nhàng, êm thấm, mau và tiện lắm. Tôi hoàn
toàn không biết việc ǵ đă xẫy ra.
Chừng mười giờ sau, tôi mơ màng tỉnh dậy trong pḥng "hồi sinh".
Nghe tiếng bà y tá kêu lớn, và vặn nhạc lớn, kêu tôi mở mắt ra, đừng
nhắm mắt lại. Tôi cố gắng hết sức, mà hai mí mắt cứ kéo tŕ xuống,
cứ he hé chút xíu, lại bị nhắm lại. Tôi cũng nhớ là ḿnh đang qua
cuộc giải phẩu tim. Nghe tiếng bà xă tôi phụ kêu với bà y tá, tôi cố
gắng mĩm cười cho vợ yên ḷng. Nhưng không biết miệng có cười được
hay không. Khi tôi mở mắt đưọc, tôi thấy bà y tá, bà chị tôi và bà
xă đang đứng bên giường lo lắng. Tôi đếm được hai mươi mấy cái ống
nối vào ngực, vào họng, vào tay, vào mũi, và có tiếng x́ xèo của cái
máy bơm nào đó, mà tôi tưởng đâu bên cạnh giường có cái hồ nuôi cá,
máy bơm nước đang chạy. Tôi thầm nghĩ, thế là cũng chưa "đi đong"
cái mạng già được. Thuốc mê làm tôi hơi buồn nôn và chóng mặt.
Suốt đêm hôm đó, một bà y tá da den, mập ú, thức và chăm sóc tôi.
Chừng mươi phút, mười lăm phút, bà vào châm thêm thuốc vào b́nh dang
treo, châm thêm máu, xem lại biểu đồ nhịp tim, ghi chú vào sổ. Công
việc liên miên, không biết thủ tục bắt buộc, hay bà là người có
lương tâm, nên làm việc hết ḷng. Rồi rút máu tôi, tiêm thêm thuốc,
nhiều lần kê lại gối nằm sau lưng tôi, hỏi han tôi rất tử tế, dịu
dàng. Cổ tôi khô như đốt. Bà cho tôi cục nước đá nhỏ như viên kim
cương, ngậm trong miệng cho đỡ khát. Khi đó, đúng là quư viên kim
cưong ngậm trong miệng. Không được uống nước. Tôi khôi hài, tự ví bà
y tá là Đức Bà Quan Âm đang ban giọt cam lồ (cục nước đá) cho người
khổ nạn. Suốt một đêm, bà không ngủ, loay hoay quanh giường tôi. Tôi
thật t́nh cảm động. Có những người v́ nghề nghiệp, chỉ làm cho xong
bổn phận, làm vừa phài thôi. Bà y tá nầy, làm với cả tấm ḷng, tưởng
như tôi là thân nhân ruột thịt trong gia đ́nh.
Vừa mổ xong chiều hôm qua, mà sáng nay, lúc 5 giờ sáng, y tá đă bắt
tôi ngồi dậy trên ghế, dây nhợ ḷng tḥng hơn hai chục sợi dính từ
mũi, miệng, ngực, bụng, chim. Tôi không thể tưởng tượng được, có là
muốn hành hạ bệnh nhân chắc. Mệt và chóng mặt lắm. Bà y tá bảo tôi
phải ngồi như vậy trong một giờ đống hố. Ngồi được chừng 25 phút,
hết sức chịu đựng, tôi xin bà cho nằm, v́ mệt quá.
Nằm pḥng hồi sinh được hai đêm, sáng hôm sau họ đẩy tôi xuống pḥng
bệnh thường, và bắt tôi tập đi bộ mỗi ngày và tắm. Khiếp, vết thương
dài hơn hai tấc, c̣n rỉ máu c̣n tươi , và nhiều cái lỗ trên ngực, có
ống lớn bằng ngón tay nối từ trong tim, trong phổi ḷng tḥng ra
ngoài, dính với cái máy, cái b́nh. Thế mà bắt tôi tắm ṿi sen, tắm
xong y tá dùng khăn chậm khô ngực, không dám lau. Trước khi đi mổ,
bà xă tôi ép ăn, để có đủ sức khỏe mà qua cuộc giải phẩu. Tôi ăn cho
vợ vui. Nhưng sau khi mổ xong, bị bón. Cái ruột già căng cứng như
muốn nổ ra. Ba bốn ngày không đi tiêu được. Không được rặn, v́ sợ
các mối chỉ may tại nơi mổ bung ra. Hai y tá cho tôi uống nước trái
mân đen, cũng không hiệu quả. Tôi phải dùng đến thủ thuật đề cho
phân ra, mà cũng vô hiệu. Cái bụng cứng ngắt, rất đau đớn, khó chịu.
Y tá cũng không giúp tôi được ǵ. Đêm nằm trên giường, tôi nghĩ
thầm, chắc ḿnh không chết v́ bệnh tim, mà chết vỉ vỡ ruột già. Cứ
lăn lộn măi, có khi thiếp đi chừng năm phút. Tôi gần như mê sảng.
Trong thời gian đau ốm, bịnh hoạn, khi nào tôi cũng giữ được tinh
thần khôi hài, ngạo nghễ, xem thường, thế mà hôm nầy, tinh thần tôi
xuống lắm. Khi nữa đêm, tôi hé mắt ra, trong bóng mờ, thấy một bà y
tá da đen. Lúc nầy là đổi phiên trực gác của các y tá chăm sóc con
bệnh. Ngọn đèn phiá sau người y tá làm thành một ṿng hào quang trên
đầu bà. Tôi vốn không tin theo một tôn giáo nào, và cũng chẳng tin
vào thần thánh, nhưng buột miệng thều thào hỏi: "Có phải bà là thiên
thần mà Thượng Đế gởi xuống để giúp tôi không?" Bà cười, nhẹ nhàng
đặt tay lên trán tôi, và hỏi, bà có thể làm ǵ để giúp tôi không.
Tôi nói với bà, là tôi có cảm tưởng cái ruột già của tôi sắp nổ tung
v́ bón mấy hôm nay. Bà mau mắn cho tôi thuốc nhét hậu môn. Không kết
quả. Bà bảo tôi nằm nghiêng, co chân, và trải nhiếu khăn ra giường,
quấn nhiều khăn làm ṿng đai bao quanh vùng khăn trải. Rồi bà đưa
ngón tay vào hậu môn, mà móc phân ra từ từ, từng chút một. Cẩn thận,
nhẹ nhàng. Khi phần cứng của phân moi ra hết, th́ phần bên trong
chạy phọt ra. Tôi thấy người nhẹ như đang bay bổng lên không trung.
Như trên vai mọc cánh, đang bay lượn giữa trời. Khỏe hẵn. Bà y tá
dọn giường, và cho tôi viên thuốc ngủ. Tôi cám ơn bà. Nụ cười trên
môi bà hiền từ làm tôi liên tưởng đến những bức tượng Quán Thế Âm Bồ
Tát. Tôi nắm lấy tay bà mà cám ơn. Dù đă được uống viên thuốc ngủ,
nhưng khi bà đi rồi, tôi vẫn cảm động thao thức măi. Nằm không yên,
tôi lấy giấy bút, trong cơn xúc động v́ ḷng tử tế, v́ t́nh người
lai láng, tôi viết một bài thơ, nhan đề là "Belinda", tên của bà y
tá. Có lẽ cũng là loại thơ con cóc. E rằng, lời lẽ cũng ngô nghê như
một ông ngoại quốc làm thơ bằng tiếng Việt. Viết xong bài thơ, tôi
yên tâm ngủ một giấc dến sáng.
Đêm hôm sau, tôi đưa cho bà. Đọc xong, bà cảm động, ôm tôi mà khóc.
Bà nói riêng cho tôi biết, bà là nữ Mục Sư đang điều hành một nhà
thờ tin lành trong thành phố nầy. Đúng là bà có trái tim của một nữ
Thánh. Có lẽ, trước khi đi mổ lớn, chỉ nên ăn thức ăn lỏng, đừng ăn
chất đặc, chất xơ, v́ thế nào cũng bị bón. Ông bác sĩ giải phẩu cho
tôi cũng rất tử tế. Nhiều hôm sau ca mổ, đă 9 giờ đêm, ông c̣n ghé
thăm tôi, hỏi han kỹ lưỡng, dịu dàng. Cái lưng ông c̣ng xuống, có lẽ
do cứ cúi xuống lâu trên bàn mổ mải thành c̣ng lưng. Tôi nghĩ, đa số
những người làm việc trong bệnh viện nầy, ngoài mục đích mưu sinh,
c̣n cả một say mê nghề nghiệp, và cả tấm ḷng nhân từ.
Sau khi mổ, vết cắt lớn, mà tôi không thấy đau đớn, nhức nhối ǵ cả.
Hồi phục rất mau, vết thương kéo da cũng nhanh, làm các y tá và bác
sĩ ngạc nhiên. Cũng nhờ một ông bà con có kinh nghiệm dặn, khi nào
cảm thấy đau nhức sơ sơ, th́ xin thuốc giảm đau ngay, đừng để cho
đau quá, v́ phải có thời gian, thuốc mới hiệu nghiệm. Trong thời
gian dưỡng bệnh, tôi ráo riết ôn lại tiếng Pháp để chuẩn bị đi chơi
Âu Châu, nên cũng không có th́ giờ nghĩ đến bệnh, đến đau đớn.
Dẫm lên chân bác sĩ, tôi viết sơ về các bệnh đau tim, như múa một
đường quyền hoang dại. Sách viết rằng, bệnh liên quan đến tim, rất
nhiều khi là "những bước chân âm thầm", không báo trước. Bệnh tim có
nhiều loại khác nhau. Thông thường nhất là suy tim, nghĩa là tim
không chuyển vận máu đủ cho nhu cầu. Cứ 100 ngựi Mỹ, th́ có 1 người
bị bệnh nầy. Nước Mỹ có hơn 2 triệu người suy tim. Tốn phí bệnh viện
rất lớn. Trong một năm, những người bị suy tim chết đến 15%, Kế dến
đau tim bẩm sinh, sinh ra đă bị đau tim rồi, v́ cấu tạo tim mạch
không được bỉnh thường. Cứ 1000 em bé sinh ra, có đến 6 đến 8 em bị
đau tim bẩm sinh. Bệnh nầy chữa được, bác sĩ sẽ mổ và điều chỉnh
lại. Sau nữa là nghẽn mạch máu tim và động tim. Một năm có hơn 1..5
triệu người Mỹ bị bệnh nầy. Sẽ có hơn 500 ngàn ngựi chết, và khoảng
300 ngàn người đưọc mổ tim. Kế đến là bệnh tim đập sai nhịp và bất
tỉnh. Sau đến là van tim bị hư hỏng, rồi đến bệnh mạch máu bị thương
tật, bị ph́nh, teo. Cuối cùng là màng bao tim bị bệnh.
Ai muốn biết rơ hơn, xin vào thư viện mượn cuốn "Mayo Clinic Heart
Book" mà đọc, rất hay, viết cho người thường đọc. Kinh nghiệm của
những người đau tim cho biết, khi có ít hay nhiều triệu chứng sau
đây, th́ đừng nên coi thường: đau ngực, thở gấp, hay mệt, sưng, bất
tỉnh, nhức đầu lâm râm, nhịp đập tim bất thường, tê tay hay chân,
màu da không b́nh thường, té xỉu, thay dổi bất chợt về thị giác, nói
năng, và cảm xúc.
Khi nào th́ nên đi bác sĩ? Khi triệu chứng đau tim mới có, triệu
chứng càng lúc càng nặng, triệu chứng trở nên trầm trọng, triệu
chứng làm thành lo lắng, triệu chứng tái diễn. Những người yêu nhiều
th́ thường bị nhói tim, không biết có chuyển qua bệnh đau tim không.
Nhưng những người ăn nhiều chất béo bổ, chắc chắn sẽ đau tim, cho
nên có rất nhiều người sợ các chất béo, ngọt, mặn, như sợ thuốc độc.
Lo lắng, bị áp lực, muộn phiền nhiều cũng sinh ra đau tim. Bởi vậy,
có ông Mỹ đau tim nằm chung bệnh viện với tôi, nói đùa rằng: "Bà nào
muốn làm goá phụ sớm, th́ cứ cằn nhằn ông chống cho nhiều vào, rồi
thế nào cũng được măn nguyện sớm." Mấy bà nghe, háy nguưt ông sắc
như dao chém./.
Tràm Cà Mau
Hồi ức -
Một thời chinh chiến
No Easy Day - Ngày Vất Vả
C̣n nhớ không em?
Trên đồi Tăng Nhơn Phú
Remember!
Cánh chim non
Đốt sách
Buổi tựu trường
Đêm trắng
Nước mắt trong cơn mưa
Trăm đắng ngh́n cay
Con đường
tôi về
Hăy c̣n đó
niềm tin
Chiều ra biển
Những đứa con đẽ muộn
Một thời kỷ niệm
Băi tập
Bước chân Việt Nam
Người lính già
Để nhớ
Đi buôn
Ngày anh đi
Kỷ niệm xưa
Rồi tết lại đến
Bài thánh ca buồn
Tears of pride
We remember
Vui - Buồn … Ngày
hội ngộ 44 năm khoá 8B+C/72
Mùa hè đỏ lửa
Dư âm ngày hội ngộ
44 năm tại California
Có chuyến bay
Lời ca
Quỳnh Hương diển tích
Để nhớ để
quên
Cờ ḿnh!
Khắc chữ Tự Do
Mai cai hạ
Củ khoai ḿ
Khinh Binh 344
Tết
Tướng giữ thành
Những tử sĩ không cần ai gọn hồn
Viết về những anh hùng trong tù cải tạo
Tuyển tập tháng Tư đen
Quốc Hận và tội ác CS
I’ll be home for Christmas
Kư ức về Hoàng Sa và HQ10
Vợ hiền
Dạy con
Lễ hội sinh
nhật
Chọn lựa
BS Đặng
Tuấn Long
Nhạc vàng kho tàng âm nhạc Việt Nam
Bài ca
kinh hoà binh
Môt thoáng ngậm ngùi
Đường về
không xa
Năm
mươi hai năm hội ngộ
Người tù chung thân vượt ngục
Vá đường
Chăn gà
Một người
làm quan
Tôi xin đưa em đến hết cuộc đời
Thuyền đi đâu, về đâu?
Chiếc đàn piano màu gụ đỏ
Hữu tâm, vô tâm
Mẹ
cài cho con đóa hồng
Những mùa Trung Thu
Thầy Trân
Tháng Tư
nhớ bạn
Trại Thanh Cẩm và gịng sông Mă
Trái
tim Bồ Tát
Người Hạ Sĩ
Nhứt
Lá thư
t́nh trong cặp
Người
pháo binh già...
Thức
trắng đêm nay!
Mặt trận
Xuân Lộc - Sư Đoàn 18 BB - Tuyến thép
Mừng Phật Đản, chúng con ca vui đón chào
Làm việc cho
Tín Nghĩa Ngân Hàng 1970-1973
Người chiến sĩ không quân phục
Tôi cưới vợ
Buổi họp mặt vui vẻ
Cơi bụi hồng
Chiều
buồn biên giới
Mùa đi tù!
Nếu
có thể đi về quá khứ, tôi sẽ thăm đất nước
tôi
Người Mẹ thời chiến
Má tui
Các phi vụ nhớ đời - 44 năm nh́n lại
Người nữ tu trong cô nhi viện Pleiku
C̣n
thương rau đắng …
Ngày lễ Mẹ
Tâm thư người bạn trẻ 9X về ngày 30/4
Yểm Trợ Hạm Cần Thơ HQ 801: Không bỏ anh em
Mai vàng nở muộn
Người về có nhớ thương binh?
Từ những trang thơ
Tự tử
đi anh em! Tao không đầu hàng!
Chuyện
trên QL 20
Phóng sự cộng đồng hậu duệ VNCH
Mùa
xuân xứ người, mùa quốc nạn xứ ta
Tôi viết cho anh hùng Lư Tống
Bỗng
dưng anh tới
Để nhớ một
thời...
Những ngày cuối cùng của cuộc chiến
Trong
nỗi khốn cùng
Giờ
phút cuối cùng
Quảng Trị đất đợi về
Phụng Dực, trận đánh để đời
Buổi họp mặt vui vẻ
Trạm cuối
cuộc đời
Nhớ nhà
Khép lại
núi rừng
Dưới bóng mát của lá cờ "Ba Que"
Nhức nhối
con tim
Trái tim cao cả
Hạt tình
hồi sinh
Hai con khỉ già
T́m chốn
thanh b́nh
Đêm xuân Đà-Lạt
Chuyện hai người phi công VNCH và Bắc Việt
Đại gia ở Mỹ
Chỉ c̣n nỗi
nhớ
T́nh huynh đệ trong một thời binh lửa
Tàn một
cuôc chơi
Sự ra
đời của bài hát "Thuyền Viễn Xứ"
Việt cộng: Ngụy, Ác
và Hèn Hạ!
Phi vụ "Ong
Chúa" 14-4653 cuối cùng
Một cái Tết khó quên
Tr/Tá Lê Văn Ngôn trấn thủ Tống Lê Chân
như thế nào?
Vơ Ân và tôi
Người thiếu phụ ôm cốt chồng ...
Cựu DB
Lý Quý Chung, một người khách đặc biệt
Hạnh Phúc…
Rơi
Bông Mồng Gà
Rồi
người lính có về không?
Tạ ơn Thiên Chúa !
Tuổi mực tím trong thời ly loạn
Sao mà mít
ướt!
Những chuyện ngày xưa
Chân dung
người lính VNCH
Con chuột
Cuối nẻo đường đời
Ngậm đắng nuốt cay
Những muà xuân năm
cũ
Ơn đời chứa
chan
Câu truyện t́nh trong quân ngũ
Trong
lâu đài kỷ niệm
Người nữ tù và giải Nobel
Đùa của tạo
hoá
T́nh anh em
Họp mặt “Về Đây Anh” và Cọp Biển
Hy sinh và mờ nhạt
Âm nhạc miền Nam và
những ngày xưa thân ái
Mẹ Nấm và các bà mẹ Việt Nam
Không quên những người Chiến Sĩ QLVNCH
Con c̣n
nợ ba
Cái bằng... lái xế !
Một Trung đội Trưởng Nghĩa Quân
Vài kỷ niệm với thầy Nguyễn Văn Trường
Con búp bê
của mẹ
Sự
c̣n mất của một người em
30 Tháng 4 và tiếng chó sủa đêm phía sau nhà
Ngụy
Tháng Tư
ngậm ngùi
Người khôn "Đi học" - thằng ngu dại đời
Giờ phút cuối cùng của một đơn vị QLVNCH tại
Sài G̣n
Không quên ngày Quốc Hận 30 tháng 4 – 1975
Cha Tôi, chết không cần quan tài
Cô
Giáo Ngụy Người Huế
30 tháng Tư: chuyện quên, chuyện nhớ
40 năm (1978-2018) nhớ lại chuyến vưọt
biển...
Huế, tôi và
Mậu Thân
Hương
1
đồng giấy, 7 đồng phở
Vui buồn với UH1
H́nh-tượng người LÍNH qua ḍng nhạc Việt
Khoe chữ
Chiếc áo bà ba In h́nh chữ Hỷ
Chiện khó tin mà có thiệt....
Truyện hai h́nh ảnh một đời người
Có đêm nào buồn bằng Đêm Ba mươi
Nén hương
ḷng
cho một người vừa đền xong nợ nước
Tiễn đưa nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông
Tiếng ngáy làm tôi yên tâm
Đêm xuân nào tôi đến thăm anh
Quê
hương của tôi
Chim trời
bạt gió
Trang nhà Hà Mỹ Nhan
Nó và biến thiên cuộc đời
Có những
mùa xuân
Chuyện người tóc bạc sớm
Trang nhà Hà Mỹ Nhan
Các
ngày tết ở VN trong năm
Nói
chuyện về con chó nhân năm Mậu Tuất
Những người lính Dù bị lăng quên
Gói
trọn mảnh t́nh quê vào đ̣n bánh tét....
Người đưa thư
Danh Tướng Ngô Quang Trưởng và Tôi